Het ss Mecklenburg liggend in
1931 aan de afbouwkade van
de Koninklijke Maatschappij
De Schelde voor verbouwing en
verbetering. In de Tweede
Wereldoorlog heeft dit schip een
nadrukkelijke rol gespeeld, onder
andere bij de landing in Normandië.
(Fotocollectie Gemeentearchief
Vlissingen: bruikleen J.J.W. Weug)
Deze verhalen, in combinatie met allerhan
de empirische en andere gearchiveerde ge
gevens vormen de garantie voor een boei
end en hier en daar wellicht ontroerende
context.
De film wordt geproduceerd in eigen
beheer, dat wil zeggen dat deze pas na de
beoogde première aan een omroep ter uit
zending wordt aangeboden. Dit om redac
tionele bemoeienis tijdens de productie te
voorkomen waardoor gevoelige, misschien
emotionele, politiek belastende of het dag
licht niet verdragende thema's op voorhand
worden vermeden. Overigens hebben AVRO
(Close-up) en MPS (Het Uur van de Wolf)
reeds interesse getoond.
Ten aanzien van die laatste categorie, ge
voelige thema's, is het zorgvuldig samen
gestelde redactieteam, waaronder een
conservator van het Maritiem Museum Rot
terdam, een aantal duistere fragmenten te
gen gekomen in de diverse geconserveer
de archieven rond de SMZ. Tot op het
moment van verschijnen van dit nummer
van Den Spiegel is men nog altijd zoeken
de naar antwoorden op vele vragen.
Zo is het zeer velen ontgaan of althans on
bekend dat er in de vroege meidagen van
1940 delen van een Spaans goudtransport
wel zijn ingescheept in Vlissingen maar
nooit in Engeland zijn aangekomen. Om
maar een voorbeeld te noemen.
De film volgt, zoals gezegd, een aantal re
dactionele lijnen.
Natuurlijk speelt de politiek-economische
geschiedenis van de Zeeland een promi
nente rol in het geheel. Hierbij kunnen mis
schien vragen worden gesteld bij het
destijds koninklijke initiatief tot oprichting,
de sociaal-maatschappelijke invloed op en
in de gemeenschap Vlissingen, het infra
structurele belang voor het Nederlands en
Duitse achterland (en verder!), de vloot, de
rol van de Zeeland tijdens Eerste en
Tweede Wereldoorlog (twee schepen heb
ben een nadrukkelijke rol gespeeld tijdens
diverse operaties, waaronder de landing in
Normandië en later in Indonesië waarna ze
wederom werden verbouwd als ferryschip),
de beslissing de operatie voort te zetten in
Hoek van Holland en de betekenis voor
Vlissingen respectievelijk de Hoekse bevol
king qua werkgelegenheid en economische
input. Ook de relatie tussen Koninklijke
Maatschappij De Schelde en de Zeeland
komt voor het voetlicht, evenals het socia
le beleid en de invloed van de spoorwegen.
De overname en dus teloorgang van de
Zeeland door de Stenaline in 1989, wat
achteraf toch vijandig was, worden ook be
licht, evenals de toekomst.
Uiteraard bestaan er honderden anekdotes,
geruchten en roddels die, goed doorgelicht
op bewijsbare inhoud, zullen worden ver
teld door ex-werknemers van de SMZ.
6
Den Spiegel
