Vanaf 1912 startte de grote concurrent en
plaatsgenoot van Wolters, de uitgeverij
Noordhoff, zijn topografische serie van 37
platen. Noordhoff wilde Wolters de loef af
steken en zijn schoolplaten moesten een
groter formaat krijgen (85 bij 115 centime
ter) en door bekende schilders worden ver
vaardigd. Aardrijkskundeleraar Schuiling
en schoolleraar De Feijter waren verant
woordelijk voor de productie terwijl de
handleidingen met hulp van de bekende
bioloog J.P. Thijsse werden geschreven. De
kunstenaars werden geworven bij de be
kende gezelschappen als Sint Lucas in
Amsterdam en Pulchri Studio te Den Haag.
Zij ontvingen voor hun opdracht 150 gul
den en 25 gulden reiskostenvergoeding. De
scholen betaalden voor een schoolplaat
3 gulden per stuk en 50 cent voor de hand
leiding. De kritieken op de platen van
Noordhoff waren lovend over hun waarde
als kunstwerk. Critici schreven: 'een sie
raad aan de wand', en 'de kunst wordt in de
school gehaald'. In de serie van Noordhoff
verschenen drie platen over Zeeland, te we
ten: Dorpsgezicht Zoutelande uit 1915 door
Ferdinand Hart Nibbrig, Het stadhuis uan
Middelburg uit 1934 door Hendrik Jan
Wolter en Aan de Westerschelde uit 1913
door Willem Johannes Schütz.
Willem Johannes (1854-1933) vormde met
zijn vader Jan Frederik (1817-1877) en
broer Jan Frederik junior (1863-1926) de
Middelburgse schildersfamilie Schütz. Zij
golden als behoudende kunstenaars en
schilderden hoofdzakelijk zee- en rivierge
zichten. Hoewel hun faam zich hoofdzakelijk
tot Zeeland beperkte, heeft met name Willem
zich ook buiten de provincie georiënteerd.
Hij was zowel lid van de Pulchri Studio als
Sint Lucas en zijn schildersstijl sloot aan bij
de Haagse School.
Aan de Westerschelde laat de buitenhaven
van Vlissingen zien met de hoogaars PH 53
uit Philippine op het slik voor anker. Links
is het fort De Ruyter in aanbouw te zien.
Het Nederlandse plan uit 1910 om een fort
met vier 28 cm kanonnen in de monding
van de Westerschelde te construeren, ver
oorzaakte een internationale rel. Frankrijk
Januari 2005
9
