van zijn tijd, maar het bleek slechte zeil
eigenschappen te hebben. Vandaar dat het
nauwelijks deelnam in belangrijke acties.
De Prince Royal werd door Phineas Pett ge
bouwd als eerbetoon aan Henry, de prins
van Wales, wiens persoonlijke wapen op het
achterschip te zien is. De scheepshuid is ge
decoreerd met kronen met daarop drie wit
te pluimen, afgewisseld met de letters HP
(Henricus Princeps). Op de puntige uitbouw
aan de voorsteven zien we de figuur van Sint
Joris, de Engelse patroonheilige. Hierna
staan de letters IR (Iacobus Rex, een ver
wijzing naar de Engelse koning Jacobus I).
Het schip werd tweemaal herbouwd en ging
verloren tijdens de Vierdaagse Zeeslag, op
de derde dag, 13 juni 1666, toen het aan de
grond liep op een zandbank. De Prince
Royal werd veroverd door de Nederlanders
en verbrand op last van vlootvoogd Michiel
de Ruyter.
De Engelse schepen
Samen met de Prince Royal was een grote
vloot van in totaal dertien schepen de
Noordzee overgestoken. Onder hen was de
Anne Royal, genoemd naar Anna van
Denemarken, echtgenote van Jacobus I. Zij
waren de ouders van de Engelse koningin
Elizabeth I. Oorspronkelijk was het een
viermastschip, dat als Ark Royal gebouwd
was door Hendrik VIII. De initialen HR
(Henricus Rex), die op de huid van een van
de schepen gelezen kan worden, verwijst
waarschijnlijk naar hem. Koning Jacobus I
liet het schip herbouwen als een driemast
schip. Andere schepen in de vloot waren de
Assurance, de Repulse, de Red Lion, de
Phoenix en de Destiny.
De schepen van het eskader, waaronder
twee vlaggenschepen en verschillende an
dere oorlogsschepen, werden door Willarts
op een kleinere schaal weergegeven om zo
de importantie te benadrukken van de
Prince Royal en zijn opvarenden.
De sloepen
Drie langgerekte sloepen zijn uitgezet en
worden naar de ingang van de haven van
Vlissingen geroeid. De twee voorste sloe
pen hebben een afdak op het achterdek en
worden geroeid door tweeëntwintig roeiers
(elf aan elke kant), gekleed in het wit. Een
derde sloep zonder afdak wordt door twin
tig roeiers voortgestuwd (tien aan elke
kant), gekleed in het rood. De kleuren van
de kleding van de roeiers verwijst waar
schijnlijk naar die van Sint Joris. In verkla
ringen, waarin de aankomst wordt beschre
ven, wordt gezegd dat het koninklijke
gezelschap en de prinsen gezamenlijk in
een sloep stapten en geroeid werden door
roeiers gekleed in rood en wit. In de boten
bevonden zich drie trompetters. Omdat
Willarts bijna drie identieke sloepen schil
derde en we daarin geen trompetters her
kennen, is dit waarschijnlijk een misdui
ding.
2 De versie volgens Van Wieringen
In het journaal van het Oudemannenhuis
van Haarlem van 8 juli 1628 staat te lezen
dat aan Meester Cornells Claesz van Wie-
ringen, schilder, is betaald voor een schil
derij van de Paltsgraaf en zijn bruid (doch
ter van Koning Jacobus van Engeland),
toen hij vanuit Engeland naar Vlissingen
kwam, de som van 160 gulden.
Van Wieringen schilderde de koninklijke
vloot veel dichter bij de haveningang van
Vlissingen dan Willarts. Dit lijkt niet juist,
gezien de vele ondieptes voor de Zeeuwse
kust en waarschijnlijk was de reden hier
voor een compositorische. Van Wieringens
schilderij volgt de versie van Vroom, die
dateert uit 1623, maar ook de gravure door
Van de Venne uit 1618. In de schepen en
hun plaats in de compositie zijn duidelijke
overeenkomsten herkenbaar tussen de gra
vure van Van de Venne en Van Wieringens
schilderij. Vooral de linkerkant van het
schilderij volgt de gravure tamelijk nauw
keurig. Het rechterdeel van de gravure is
door Van Wieringen ingekort. De Prince
Royal leidt vanaf de linkerkant de Engelse
vloot. De rechterzijde van het schilderij
wordt gedomineerd door de stad Vlissingen
April 2005
13
