aanwezig was, werd veel bureauonderzoek
gedaan en werd besloten dwars door het
wrak te boren, door staal en lading tot in de
brandstoftanks. Omdat er geen noemens
waardige hoeveelheden olie zijn gevonden
is er van uitgegaan dat er nauwelijks ver
vuiling door olie kon optreden. Wel werd
zeep, een tandenborstel en tandpasta in de
boorbuis aangetroffen. De stookolie van
toen is de dieselolie van nu. Gedurende de
berging is preventief een oliebestrij-
dingsvaartuig op de bergingslocatie ge
bleven.
Achteraf is gebleken, dat dit onderzoek
veel onnodige kosten heeft voorkomen. Het
leegpompen van een wrak, zo'n tien meter
in de bodem, zou miljoenen euro's gekost
hebben, zonder dat er olie werd gevonden.
De Alan A. Dale had nog een verrassing in
petto. Bij het lostrekken van de wrakdelen
kwamen grote hoeveelheden vet vrij. Bij
nader onderzoek bleek het om reuzel te
gaan. Na publicatie, melding via radio en
televisie, kwamen er reacties los van ken
ners. Uit Breskens meldde iemand dat dit
soort vet gebruikt werd voor vlammenwer
pers. Veel is aangespoeld en opgeruimd.
Later bleek het om zeer voedzaam vet te
gaan, bestemd voor de bevolking van
Antwerpen en omstreken. De Alan A. Dale
was op weg naar Antwerpen met geal
lieerde goederen, waaronder bulldozers en
etenswaren. Goederen waaraan in het
bevrijde België veel behoefte was.
Grote hoeveelheden van de reuzel zijn in
zee en op de stranden terecht gekomen.
Strandvissers meldden goede vangsten van
grote tongen. Honden waren ook dol op de
reuzel meldde de PZC, maar ze kregen er
wel diarree van. Ja, zo zal het ook met de
mensen gegaan zijn, die er teveel van aten.
Uit de opdruk van de reuzelkisten kon
opgemaakt worden, dat het voor mensen
bestemd was. Ook kaarsen zijn aange
spoeld. Uit gesprekken met Vlissingers
bleek, dat er met bootjes naar dit soort
schepen (wrakken) gevaren werd en dat al
wat geborgen kon worden mee naar huis
werd genomen, zoals vlees en reuzel.
Ook op de stranden werd veel gevonden,
nadat een schip door torpedo's was geraakt.
Bij aanvaringen komen nog steeds veel
spulletjes op de schorren, op het strand of
langs de dijk terecht. Denk aan balen
katoen, tandpasta, bakolie en zelfs kerst
versieringen.
In 1995, na het olieonderzoek werd
besloten een aanbesteding te doen voor het
bergen van een beperkt aantal wrakken als
proef, enerzijds om te beoordelen of de
medewerkers van Rijkswaterstaat de ge
raamde cijfers goed hanteerden, anderzijds
om de werkwijze te beoordelen.
De grote opruiming heeft plaatsgevonden
begin 2000. De wrakken en obstakels
bestonden uit bekende en onbekende
objecten.
Bekende objecten waren bij duikonderzoek
en magnetometeronderzoek onderzocht.
De wrakken waarop mensen omgekomen
waren tijdens de oorlog of bij aanvaringen,
werden voorzichtig geruimd. Nabestaanden
werden uitgenodigd om bij de daadwerke
lijke opruiming aanwezig te zijn. Veel
emoties kwamen los bij het zien en herken
nen van het schip en de dan nog aanwezige
spulletjes, zoals potten, pannen, grammo
foonplaten en speelgoed.
Een aantal spulletjes mocht mee naar huis
als aandenken. Veel is er geschonken aan
het Zeeuws maritiem muZEEum te
Vlissingen.
Oktober 2005
19
