Noordzee werd IJszee
Op de ochtend van de 14e december 1946
kon men een extra nieuwsuitzending be
luisteren: het KNMI waarschuwt voor een
plotselinge koude-inval. Op diezelfde zater
dag begon de bekende Pater Henri de
Greeve (Bond zonder Naam) 's avonds zijn
Lichtbaken met de woorden: 'Luisteraars,
het gaat komende nacht 12 graden vrie
zen.' En inderdaad we kregen ook in
Zeeland te maken met strenge vorst, op het
nieuwe weerstation in St. Jansteen daalde
de temperatuur tot -14.2 graden. Na veer
tien dagen koud weer in januari steeg de
temperatuur op de 16e in Kortgene tot 12,
in Maastricht tot 17 graden! Maar even la
ter sloeg de winter opnieuw in alle hevig
heid toe. Op 3 februari vielen in Zeeland al
le soorten neerslag en op de 8e regende
het bij vorst, de kinderen schaatsten naar
school.
Aan het dagboek van J.G. Wedts de Swart
te Middelburg ontlenen we het volgende:
'Op de 16e februari giert er over Zeeland
een ongewoon krachtige 'blizzard' met 6
graden vorst. Op de 19e bericht de PZC dat
het Kanaal door Zuid-Beveland geheel is
dichtgevroren. De veerdienst Vlissingen-
Breskens is gestaakt, in de haven van
Breskens heeft zich een ijslaag van 40 a 50
cm gevormd. Het is sinds mensenheugenis
niet voorgekomen dat deze veerdienst door
ijsgang moest worden gestaakt. Het zeewa
ter is tot -2 graden afgekoeld!'
Begin maart kwamen sneeuwstormen voor,
op 3 maart vroor het nog streng.
De vergeten winter
De winter van 1953-1954 wordt wel de ver
geten winter genoemd. Na koude dagen
begin januari volgde de hoofdaanval van de
winter van 23 januari tot 10 februari. Het
Kanaal door Walcheren, waar men bezig
was met de bouw van de Keersluisbrug,
vroor dicht, op de Zeeuwse wateren bevond
zich zeer veel drijfijs. De veerdiensten naar
Schouwen-Duiveland kwamen stil te lig
gen, zodat het eiland tijdelijk geïsoleerd
was. Een Dakota van de Koninklijke Lucht
macht verzorgde een luchtbrug tussen
Woensdrecht en Haamstede.
Februari 1956 slaat alle records
Alle maanden van november tot maart zijn
zacht geweest, maar februari vormde een
schrikwekkende uitzondering!
Na zwaar stormweer in het Noordzeegebied
op 19 en 20 januari werd het duidelijk kou
der, de 23e en de 26e viel sneeuw en op de
27e breidde de koude lucht die al enkele
weken Noord-Europa in de greep had, zich
over Noord-Nederland uit. Op de 30e vroor
het daar 4 graden, maar in Vlissingen was
het nog 8.5 graden. Op de 31e stroomde
de poollucht west- en zuidwaarts en 's
avonds vroor het bij een harde noordooste
lijke wind al 10 graden.
Het zou de koudste februarimaand worden
sinds het begin van de weerkundige metin
gen in Nederland in 1706.
Op het KNMI station op het voormalige
vliegveld bij West-Souburg kwamen maar
liefst 14 nachten voor met strenge vorst. In
de ochtend van 21 februari daalde de tem
peratuur boven een dik pak sneeuw tot
-19.6 graden.
Dit is nog altijd de laagste temperatuur die
ooit in Zeeland is gemeten. Langs de oe
vers van de Zeeuwse stromen lagen ijs-
bergjes van meer dan 2 meter hoog. Op de
25e was de Schelde zo ver het oog reikt
één onafzienbare vlakte van tienduizenden
witte ijsschotsen. Het was eerder de Pool-
zee.
Op de 28e kwam een einde aan de barre
kou en op de schrikkeldag werd het in
Schoondijke 8 graden.
De gemiddelde etmaaltemperatuur in
Vlissingen was -4.8 graden, de gemiddelde
minimumtemperatuur in St. Jansteen -9.9
graden!
Koudste winter van de 20e eeuw
De winter van 1962-1963 heb ik als 16-ja-
rige jongen heel bewust meegemaakt. Ik
schreef dagelijks de weeroverzichten op in
een schriftje, die 's morgens om 05.45 uur
en 06.40 uur vanuit een studio op het KNMI
Januari 2006
21
