zijn uiterst zeldzaam. Verder kent Aarden
burg een klein, maar aandoenlijk groepje
van ambachtsgildepenningen. Veel zeldza
mer zijn de penningen van Sluis en Veere.
Van de overige stadjes van Zeeland zijn
vreemd genoeg geen gildepenningen be
kend, terwijl er toch wel schutterspennin-
gen (bijvoorbeeld Hulst en Hontenisse) zijn
uitgegeven in dezelfde periode.12
Samenvattend: Vlissingen en het muZEEum
kunnen trots zijn op hun collectie gildepen
ningen. Vrijwel alle emissies zijn vertegen
woordigd in de collectie. De Vlissingse gil
depenningen zijn zeer herkenbaar.
Van de oorspronkelijk circa 1500 pennin
gen bestaan er vermoedelijk nu nog ruim
tweehonderd, waarvan zesenzestig zich in
het muZEEum bevinden, ruim honderd in
andere publieke collecties en vermoedelijk
ongeveer vijftig in particuliere verzamelin
gen.
Dit korte resumé over Vlissingse gildepen
ningen is gemaakt naar aanleiding van een
recente hernieuwde inventarisatie van de
ambachstgildepenningen in het muZEEum
en geenszins het resultaat van jarenlange
onderzoekingen. Op- en aanmerkingen en
eventuele aanvullingen over nog bestaande
Vlissingse gildepenningen zijn welkom.
Bovendien hebben we een aantal onbewe
zen stellingen genoemd. Ze zullen u niet
ontgaan zijn: bijvoorbeeld wat betreft de
samenwerking van de munthuizen, het
kostenvoordeel van de graveertechniek, de
beperking van gildepenningemissies tot de
Lage Landen13 en de genoemde gemene
deler. Mocht u ten aanzien van het voor
gaande op- of aanmerkingen hebben, dan
zie ik die graag tegemoet.
Literatuur
Dirks, J. (1878/1879) De Noord-Nederlandsche Gilde
penningen, wetenschappelijk en historisch beschre
ven en afgebeeld. Haarlem, De Erven F. Bohn.
Lourens, F. en J. Lucassen, 'Ambachtsgilden in Meder-
land: een eerste inventarisatie' in NEHA-JAARBOEK
uoor economische, bedrijfs- en techniekgeschiedenis
57 (1994), 34-62
Man, M.G.A. de (1932) 'Aanteekeningen over eenige
Vlissinghsche gildepenningen'. Jaarboek uoor Munt
en Penningkunde 19 p. 221-224
Man, M.G.A. de (1924) Het Leven en de Werken van
Johannes Loo ff. Stempelsnijder en graveur te
Middelburg. Middelburg, Altorffer
Ridder, J. de De geschiedenis van Vlissingen en haar
ambachtsgilden. Goes. Werkgroep Ambachtsgilden.
2004.
Wittop Koning, D.A. De Penningen der Noord-Neder
landse Ambachtsgilden. Amsterdam, 1978 plus
Supplement I Amsterdam, 1981 en Supplement II,
Overdruk uit JMP, Bussum, 1991.
12 Er zijn bovendien in totaal 28 Zeeuwse plaatsen met
een gildeverleden bekend (Lourens, P. en J.
Lucassen (1994) p. 61 bijlage 2)
10
13 afgezien van enige gildepenningemissies van net
over de Duitse grens.
Den Spiegel
