Nederland is trots op zijn koopvaardij.
De 80 cents zegel met de afbeelding van het ms Baloeran kon uitstekend gebruikt worden op
luchtpost naar Zuid-Amerika, waarvoor een luchtrecht van 80 cent per 5 gram betaald moest wor
den.
Kaart vanaf Rotterdam (27-4-1934) per 'Deutsche Luftpost' via Stuttgart naar Curitiba (Brazilië),
aankomst 5-5-1934. Tarief voor een briefkaart: port 7*/2 cent luchtrecht 80 cent.
Bij de firma Johan Enschedé begrijpen ze
er niets van. Ze hebben immers altijd tot
grote tevredenheid voor de PTT gewerkt.
Daarom wordt contact opgenomen met het
Hoofdbestuur van de PTT. Het antwoord
laat aan duidelijkheid niets te wensen over:
'De heer Piet Zwart is aangezocht twee
nieuwe zegels te ontwerpen, gebruik ma
kend van foto's of fotomontage. Met het
oog hierop is het uiteraard gewenst dat de
heer Zwart op de hoogte wordt gesteld van
de drukprocédés welke te (Jwent toepas
sing vinden...'
Daarna is Zwart met Enschedé aan het
werk gegaan.
Het ontwerp van de 80-cents zegel ontstaat
uit een montage van drie foto's:
- links midden is het middenschip van het
ms Baloeran zichtbaar, een 17.000 brt.
dubbelschroefs mailschip van de Rotter-
damsche Lloyd
- rechts is de voorsteven van het ms
Christiaan Huygens te zien, een 16.287
brt. dubbelschroefs mailschip van de
Stoomvaart Maatschappij Nederland. Dit
schip liep op 26 augustus 1945 bij West-
kapelle op een mijn en ging verloren
- midden onder prijkt het portret van ko
ningin Wilhelmina.
Piet Zwart zelf
Tijdens de ontwerpperiode van de 'Baloe
ran'-zegel heeft Piet Zwart niet alleen proef -
afdrukken gemaakt, maar ook meerdere
malen zijn werkwijze en het gebruik van
fotomontage beschreven en verdedigd:
'Foto is een karakteristiek beeldingsmiddel
van onzen tijd...
Een postzegel is niet voor de kliek der
aestheten en deskundigen, maar voor de
massa: iedereen gebruikt en ontvangt hem
en moet hem kunnen begrijpen. Het lijkt
me een snobistische pedanterie deze ge
bruikersmassa telkens voor een puzzle te
stellen...
8
Den Spiegel
