De Baloeran flG
bew. ex.
een scheepsbiografie van KMS-bouwnummer 18#
,!/>/ODELÖV3^V
Jan Hintzen
De Oosterschelde is een eldorado voor
sportduikers. Om die onderwaterwereld nog
aantrekkelijker te maken, bestaan er plannen
om een drietal scheepswrakken af te zinken.
Daar kan in gaten en spleten een kleurrijke
biotoop ontstaan, waar sportduikers en
amateur-biologen voor in de rij zullen staan,
p de bodem van de Noordzee voor de kust van
muiden ligt al zo'n duikplek. Gemarkeerd door
een wrakboei rust daar het ms Baloeran,
KMS bouwnummer 188.
De historie van bouwnummer 188 van de
Koninklijke Maatschappij De Schelde lijkt
op een spannend jongensboek. Ontworpen
in Vlissingen in de tweede helft van de jaren
twintig om te kunnen concurreren met de
luchtvaart, gebouwd in Rotterdam omdat
de grote zeesluis in Vlissingen niet tijdig ge
reed was, 39 luxe Indië-reizen makend met
ongeveer 50.000 passagiers, en daarna
roemloos ten ondergegaan in de Tweede
Wereldoorlog als het Duitse hospitaalschip
Strassburg; dat bevat voldoende elementen
voor een scheepsbiografie.
Waarom het ms Baloeran gebouwd wordt
In de jaren twintig van de vorige eeuw ont
wikkelt het vliegtuig zich tot een betrouw
baar en snel vervoermiddel. Daardoor ont
staat een concurrentiestrijd tussen de
luchtvaart en de scheepvaart. De inzet is
het vervoer van passagiers en post van en
naar Nederlands-lndië. Met snelle en luxe
passagiersschepen wordt geprobeerd het
passagiers- en postvervoer voor de koop
vaardij te behouden.
De eerste luchtpostverbinding met Neder
lands-lndië wordt in oktober 1924 door de
KLM tot stand gebracht. Voorlopig blijft het
bij deze eerste poging. Hoewel er dus nog
geen sprake is van geregeld luchtverkeer
op het Verre Oosten, zit de KLM niet stil. In
1926 wordt met een combinatie van
scheeps- en luchtvaartverkeer de reistijd
voor de post naar Nederlands-lndië met vijf
dagen bekort. In oktober 1927 wordt het
traject Amsterdam-Batavia al gevlogen in
vijftien dagen, terwijl een mailschip nog
steeds vier weken nodig heeft. Daarna vin
den er in 1928 en 1929 proefvluchten
plaats en in 1930 is de KLM er helemaal
klaar voor: de langste luchtlijn ter wereld
kan het opnemen tegen de grote concur-
Het dieselmotorschip Baloeran, metend 17.000 brt,
afgebeeld op een 'Lloyd-brief'.
Lloyd-brieven zijn in de eerste helft van de twintigste
eeuw verkrijgbaar aan boord van de schepen van de
Rotterdamsche Lloyd. Ze worden gebruikt om te
corresponderen en kunnen worden verzonden via het
scheepspostkantoor.
Oktober 2006
3