ifH
De Schelde is naast een diepgetekend ver
leden het enig gedeeld bezit dat de Belgen
en Nederlanders nog hebben, en nog altijd
vechten ze over eikaars rechten en plich
ten. Geliefd en dierbaar vaderland, beide
naties hebben er de mond van vol - vooral
tegenover elkaar. Vaak weten ze echter wei
nig meer over de details uit het verleden,
details die mogelijke iets meer tot beschei
denheid zouden oproepen. Wie denkt er nu
nog aan het relaas van een paar oude kapi
teins in nood?
Noten
1. Vrije vertaling: Geliefd en dierbaar Vaderland/De
moed en trots zal ik gedenken,/als ik geef 't leven
voor mijn land/Dan zal hij mij, zijn vrijheid schen
ken.
2. Het dagboek van een scheepsarts op een Oost-
Indiëvaarder in 1840-1841.
3. De naam vrederechter werd in 1838 omgezet in
kantonrechter.
4. Het is een vaste formule waarmee elke kapitein zijn
verklaring beëindigd, om daarmee eventuele verge
ten zaken te ondervangen. Meestal is het van de vol
gende strekking: zo verklaar ik, kapitein, bij de
zen te protesteren tegen de zee, winden, stormen en
tegen alles waarvan en waartegen in validelijk kan
worden geprotesteerd, mitsgaders wegens kosten
schaden, rentes en winstdervingen om al deze ge
noemde zaken te verhalen zoals na rechten zal wor
den bevonden te behoren.' In alle verklaringen die
zijn doorgenomen werd het alleen nooit op voorhand
gedaan namens de afwezige kapitein.
5. Voor de leesbaarheid is zijn verklaring bewerkt en
hertaald.
6. Waarschijnlijk wordt hiermee opium bedoeld. De
Engelsen hadden een monopolie op de opiumtrans
porten vanuit China.
7. Het dorp Westcapelle in West-Vlaanderen aan de
kust, net over de grens.
Naschrift
Met dank aan Pieter De Graeve voor een vrolijke mid
dag meedenken over een passende vertaling van
'Amour sacré
Geraadpleegd
Zeeuws Archief, Rechtbank van Koophandel te
Middelburg, gedeponeerde stukken naar de griffie
overgebracht, 1829-1833
- Geert van Istendael, Arm Brussel (Amsterdam/Ant
werpen 2002) (herz.)
Els Witte (e.a.), Nieuwe geschiedenis uan Belgie (2
dln.) (Tielt 2005), deel 1 (1830-1905)
Gezicht op de voorhaven met links beursgebouw en beursbrug, rechts rondeel en vissershaven
(ca. 1830) (Historisch Topografische Atlas Gemeentearchief Vlissingen)
Juli 2007
23