Over handelsgeest, tolheffingen
en kapiteins in nood
Aafke Verdonk-Rodenhuis
Voor u ligt een nieuwe aflevering van Den
Spiegelhet julinummer 2007.
Wij hopen dat u hebt genoten van de vori
ge Spiegel, die geheel in het kader van de
De Ruyterherdenkingen was. inmiddels zijn
alle De Ruyteractiviteiten in volle gang en
ook in het muZEEum staan nog meerdere
bijzondere tentoonstellingen op het pro
gramma. De grote tentoonstelling De trots
uan Zeeland, de wereld van Michiel de
Ruyter is nog tot en met 30 september te
zien.
Verder vindt u een artikel over één van de
meest voortvarende ondernemers in Vlis-
singen uit het midden van de negentiende
eeuw: Florentinus Wibaut (1817-1881),
door Jan Zwemer. De auteur geeft een
aardig beeld van de economische en soci
ale situatie van Vlissingen in de negentien
de eeuw. De jongste zoon uit het beschre
ven gezin Wibaut, Florentinus Marinus
(1859-1935), werd socialistisch wethouder
van volkshuisvesting in Amsterdam.
Dan volgen twee artikelen die vooral han
delen over het verkeer op de rivier de
Schelde, de rivier die voor Vlissingen zo be
langrijk is. De ligging aan de Schelde is al
eeuwen lang bepalend voor het bestaan
van Vlissingen.
Blauwsteen langs Lillo, Zeeuwse bronnen
over de verscheping van Belgische hard
steen en marmer vanuit het Scheldegebied
naar de Republiek (1642-1 796) van Inger
Groeneveld. In het artikel wordt uitgegaan
van een unieke historische bron, de reke
ningen van de Tol van Zeeland, te vinden in
het Zeeuws Archief te Middelburg. Deze
rekeningen geven veel informatie over han
dels- en scheepvaartbewegingen. De meest
belangrijke tolpost is die van Fort Lillo en
van Bath. Inger Groeneveld kwam met de
tolrekeningen in aanraking wegens een lo
pend onderzoek in opdracht van de Rijks
dienst voor Archeologie Cultuurlandschap
en Monumenten naar de toepassing van
natuursteenvloeren in het Nederlands inte
rieur van de zeventiende en achttiende
eeuw.
Met Kapiteins in nood. Lotgevallen van ka-
piteins-ter-koopvaardij tijdens de Belgische
Opstand (1830-1831) van Jeroen-Martijn
Hangoor blijven we op de Schelde en wel
ten tijde van de blokkade in 1830, als de
opstand in volle gang is. Geen enkel schip
mag de haven van Antwerpen verlaten of
bereiken. Een eskader van 's Lands Oor
logsschepen vaart de Schelde op tot voor
Antwerpen. Wat dit voor sommige kapiteins
van koopvaardijschepen betekende, vertelt
de schrijver op een meeslepende wijze,
waardoor wij deze 'oude kapiteins in nood'
(slotzin artikel) niet zullen vergeten.
Het muZEEumnieuws heb ik u al genoemd.
Een bezoek aan ons muZEEum is altijd
zeer de moeite waard.
Rest mij nog melding te doen van het feit
dat Else Sauer-van Hees afscheid heeft ge
nomen van de redactie, tot onze grote spijt.
Zij is vijfentwintig jaar voor de Vereniging
Vrienden uan het muZEEum en het Ge
meentearchief en Den Spiegel in touw ge
weest. Wij zullen haar inbreng missen!
Else, heel erg bedankt.
2
Den Spiegel