Klacht van de kerkenraad van Vlissingen aan de classis van Walcheren over Verschoor op West-
Souburg. (Gemeentearchief Vlissingen, Archief Hervormde gemeente Vlissingen)
Oude Testament van de Bijbel onder
waardeerde ten opzichte van het Nieuwe
Testament. Een standpunt dat door de be
houdende classis verfoeid werd. Verschoor
moest spijt betuigen en zijn standpunt over
de 'nieuwigheden' herzien.
Verschoor was niet van plan de knieval te
maken die de classis wenste. Een jarenlang
getouwtrek over de 'diepte' van het buigen
was het resultaat. In 1681 kwam het tot een
anticlimax. Verschoor stuurde een brief
waarover de classis in woede ontstak en
besloot geen rechtstreeks contact meer
met hem te hebben. Verschoor besloot ook
niets meer te proberen. Over dit onderwerp
verdween zijn naam uit de acta van de clas
sis. Zijn pogingen om via de classes van
Zuid-Beveland en die van Leiden predikant
te worden, liepen eveneens op niets uit.
Verschoor pakte zijn activiteiten als oefe
naar weer op. Waarschijnlijk had hij die stil
gezet in de jaren toen hij probeerde predi
kant te worden. Er is in de kerkelijke
notulen namelijk niets te vinden. Via de
Acta van de classis van Walcheren blijkt
dat Verschoor zijn werkveld verlegde rich
ting Middelburg.
In maart 1686 meldde de kerkenraad van
Vlissingen bij de classis dat Verschoor
oefeningen hield in West-Souburg op het
kasteel van de ambachtsheer Van Pere.
Deze locatie was voor de kerkenraad van
Vlissingen nog schokkender dan de oefe
ningen van Verschoor op zich. Deze Van
Pere was naast ambachtsheer van West-
Souburg ook één van de burgemeesters
van Vlissingen. Hoe kon Verschoor worden
tegengehouden als zelfs de plaatselijke
overheid tot zijn sympathisanten leek te be
horen?
Eigenaardig is dat in de notulen van de ker
kenraad van West-Souburg over deze kwes
tie helemaal niets te vinden is. Sterker nog,
in dezelfde periode dat de classis Van Pere
op het oefenen van Verschoor aansprak,
werd Verschoor lid van de kerkelijke ge
meente van West-Souburg. Gebeurde dit
onder druk van Van Pere? Als ambachts
heer woonde hij de kerkenraadsvergade
ring van West-Souburg bij en hij had een
belangrijke stem in de samenstelling van
de kerkenraad. Vier jaar daarvoor durfde de
kerkenraad Van Pere er op aan te spreken
dat 'comedianten' een voorstelling op het
kasteel hielden. Nu bleef het helemaal stil.
Na het protest van de classis vertrok Ver
schoor van het kasteel. Van de kerkenraad
van West-Souburg kreeg hij een kerkelijke
attestatie, kortweg een bewijs van goed ge
drag mee. Opnieuw opmerkelijk want je
behoorde alleen een attestatie te krijgen als
je gedrag correct was. Volgens de kerkelij
ke regels was dat bij Verschoor niet het ge
val. Is dit eveneens te wijten aan Van Pere?
Verschoor vertrok naar Leiden. Misschien
wel om de kerkelijke gemoederen binnen
de classis Walcheren wat te laten bedaren.
In Leiden was inmiddels al een groepje
Hebreeën ontstaan. Dit dankzij het werk
van Theophylactus van Schoor (1668-?)
April 2008
17
