De Waalse Kerk te Vlissingen
of de 1' Eglise Wallonne de Flessingue
van 1572 tot 1825
Cees Steutel
Deze Waalse ook genoemd Franse kerk
was gelegen aan het eind van de Korte
Vlamingstraat nabij de Waalsche of Fransche
Kerkstraat op de hoek van een slop met
dezelfde naam. Deze Waalsche Kerkstraat
was een zijstraat van de Peperdijk.
De locatie van de Waalse of Franse kerk
in Vlissingen
Archeologisch onderzoek
Op de hierbijgaande afdruk afkomstig uit
het Geografisch Informatie Systeem van de
gemeente Vlissingen wordt de juiste positie
van de voormalige kerk in de huidige
stadsplattegrond weergegeven. Het is een
projectie van de gegevens uit de Kadastrale
Atlas van 1832 op de hedendaagse bebou
wing.
Cl kunt de oude locatie zeer dicht benade
ren door komende vanaf het Scheldeplein
via de Walstraat linksaf de (korte) Vrouwe
straat in te slaan en dan door te lopen tot
het hekwerk rondom het voormalige terrein
van de Koninklijke Maatschappij De Schel
de. Direct achter deze afscheiding, naast de
met aluminium beklede loods van de plaat
werkerij, was het gebouw gesitueerd.
Later is het terrein nog gebruikt door de be
kende Vlissingse ondernemer F. Wibaut
voor de opslag van materialen en daarna
zijn er een aantal particuliere woonhuizen
gebouwd totdat begin twintigste eeuw het
gebied werd verworven door 'De Schelde'
om vervolgens als bedrijfsterrein dienst te
doen. Door de grote eigendomstransactie
van de Scheldeterreinen is de grond op dit
moment eigendom van de gemeente
Vlissingen. Intussen zijn de opstallen op het
voormalige terrein van de kerk gesloopt.
Tijdens het schrijven van dit artikel ontving
ik het verheugende bericht van Bernard
Meijlink van de Walcherse Archeologische
Dienst dat een gedeelte van het portaal en
de fundamenten van de oostelijke zijde met
de cisterne van het gebouw zijn blootge
legd. Deze dienst zal hierover rapporteren
zodat door middel van een combinatie van
archief- en archeologisch onderzoek een zo
goed mogelijk beeld van de al lang ver
dwenen kerk kan worden weergegeven.
De bouw
De bouw van de kerk blijft in nevelen ge
huld. Bestek en tekeningen ontbreken ter
wijl ook gegevens over de financiering van
het gebouw spaarzaam in het archief te vin
den zijn. Reeds in het begin van de negen
tiende eeuw, nog voor de brand van 1809,
waren er vele vragen over onder andere het
eigendom van de kerk. Na lang wikken en
wegen stelde de Raad van Vlissingen in
1807 vast dat de Waalse gemeenschap
eigenaar was van het kerkgebouw.
Het 'Register op de notulen ten Rade der
stad Vlissingen 1630/1639' vermeldt het
volgende:
'Fransche kerk' gecommitt. benoemd om
met de kerkeraad te spreeken over de ver
grooting van de fransche kerk 29 juni
1633. de vergrooting geaccordeerd 1 maart
1634.
A.Th. geautoriseerd tot het stellen van een
bekwam persoon tot den opbouw van de
Fransche kerk 6 december 1634.
Nadere resolutie omtrent den opbouw van
de Fransche kerk 3 januari 1635.'
Verder valt te lezen:
'Den France kerk te bouwen in den Korte
Vlamingstraat daar den Schuure en Werf
van seekere huyvetters staat neffens het
hof van Samuel del Corne(s).'
24
Den Spiegel
