provincie Zeeland. Tevens heeft hij teke ningen gemaakt van de aangetroffen fami liewapens. Op bladzijde 334 van zijn monumentale boek is een register te vinden van 'wapens en grafzerken uit de Fransche kerk te Vlissingen'. Uit zijn overzicht blijkt dat er in dat jaar nog vier zerken en achttien wapen borden aanwezig waren. De oudste in de kerk aanwezige grafsteen wordt door Rethaan Macaré als volgt omschreven; 'Eene zerk waarop het wapen van D' Heer Jacob Heijns Cimier een liggende zwaan Hermyne banden (met tekening wapen) Hier leit Begraven D' Heer Jacob Heijns In leven Raad en Schepen der Stad Vlissingen Overleden den 17 November 1636'. Aan de muur bevonden zich manswapens zoals bijvoorbeeld van de familie Van Pere waaronder; 'Abraham Van Pere, Schepen en Raad van Vlissingen, Rekenmeester van Zeeland, Bewindvoerder der West-Indische Compag nie en man van Agnieta Cornelia Couwen- burg van Blois 1683 en Cornelis van Pere, Heer van West-Souburg, Burgemeester en Raad van Vlissingen, daarna Gecommit teerd Raad van Zeeland en man van Margaretha de Ruijter, Michielsdochter, Admiraal van Zeeland. 1690'. Deze doch ter van Michiel de Ruijter was zijn tweede vrouw. Naast manswapens waren er ook vrouwen wapens zoals van Cornelia de Haze, doch ter van Jacob de Haze en (onleesbaar) de Bleeker, dochter van Hans de Bleeker en Sentina van Borsselen, vrouw van Mr. Johan van Rhee. Obiit (overleden) 7 novem ber 1676. Er was onvoldoende ruimte om buiten de kerk een eigen begraafplaats te onderhou den. Voorzover zij niet in de kerk werden bijgezet, werden de meeste overledenen van de Waalse Gemeente begraven op het kerkhof van de nabijgelegen Kleine- of Middelkerk. In deze voor het Engelse garni zoen gebouwde protestantse kerk vonden tussen 1594 en 1616 de Waalse eredien sten plaats. Het orgel Het kleine orgel stond aan de ingang boven het voorportaal. In 1771 werd dit orgel om gebouwd tot een nieuw en kostbaar mu ziekinstrument. Helaas ontbreken de ver dere beschrijvende gegevens over dit kerkorgel. Wellicht is er nog informatie te vinden bij Nederlandse of buitenlandse or gelbouwers die zich in die periode toeleg den op dit specialistische vakgebied. Het ontbrak de Waalse kerkenraad aan fondsen om het kerkorgel te renoveren. Om het project toch te realiseren onderte kenden vijftien betrokken inwoners van Vlissingen een plechtige verklaring waarin de toezegging was opgenomen om een be paald bedrag te doneren. De motivatie luidde als volgt: 'En wij genegen zijn om elk naar ons ver mogen tot bevordering van een goed en heilzaam oogmerk en herstelling van soo een nuttig werk te helpen bevorderen'. De heren tastten diep in hun leren beurs. Afhankelijk van hun vermogen liepen de toegezegde sommen uiteen van driehon derd gulden tot drie rijksdaalders Enkele namen: Pieter Jacob Clijver voor drie en vijftig gul dens, F. graaf van Hogendorp voor honderd gul dens, W. graaf van Hogendorp voor 300 guldens, A.W. van Borssele voor drie en vijftig gul dens, Claude de Chuij voor drie en vijftig guldens, Jean Mazel, Waals predikant voor drie Zeeuwse rijksdaalders, Gabriël Houel, Waals ouderling voor drie Zeeuwse rijksdaalders, David Hendrik Gallandat, Waals diaken voor zes rijksdaalders. Hieruit valt ook af te lezen dat het inkomen van een predikant geen vetpot was. Een beschrijving van bijvoorbeeld de bui tengevel aan de entreezijde, het kerkge welf, het orgel, de sacristie of de verlichting van het gebouw wordt door Brasser niet verstrekt. April 2008 31

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 2008 | | pagina 33