Op stootgaren!
Scheepsbergingsstation Vlissingen: 1920-2000
Cor Heukoop
Met het vertrek van de stationssleepboot
Fighter uit Vlissingen enkele jaren geleden is er
definitief een eind gekomen aan een permanent
scheepsbergingsstation op de Westerschelde,
hetgeen een kleine tachtig jaar heeft bestaan.
De bekende sleepbootsteiger op het eiland ligt
er thans verlaten en troosteloos bij.
Ooit was het anders.
Wie herinnert zich niet de markante sleep
boten die aan de steiger bij de Vlissingse
sluizen dag en nacht paraat lagen, om bij
het geringste noodsignaal uit te varen. Bij
talloze bergingen en reddingen waren zij
betrokken en bij velen staan de namen nog
in het geheugen gegrift. Nog eenmaal pas
seren de sleepboten de revue, de Goliath,
Seefalke, Scaldis, Temi IV en Fighter om
maar een paar bekende namen te noemen.
Bij het ongeval met de Herald of Free
Enterpise waren de slepers even wereld
nieuws en stond het bergingsstation Vlis
singen in de schijnwerpers.
Om economische redenen is enkele jaren
geleden een eind gekomen aan de stati
onsdienst of beter het Bergingsstation
Vlissingen. In alle stilte is de post opgehe
ven.
De tijd dat sleepboten op stootgaren lagen
om bij nacht en ontij hulp te verlenen is
voorgoed geschiedenis.
Het ontstaan van de stationsdienst in
Vlissingen
Hoewel er al sedert 1860 in de Scheldestad
sleepboten actief waren kreeg deze vorm
van maritieme dienstverlening pas aan het
begin van de twintigste eeuw een min of
meer blijvend karakter.
De oorsprong van dit permanente ber
gingsstation lag kort na de eerste wereld
oorlog toen het tamelijk slecht ging met het
internationale sleepwerk. De grotere sleep-
vaartrederijen zochten naar een mogelijk
heid om hun boten toch nog enigszins
rendabel in te zetten. Zij vonden die, aan
gemoedigd door de verzekeringsmaat
schappijen, door hun sleepboten dicht bij
de internationale scheepvaartroutes te sta
tioneren. Zij konden dan bij het geringste
noodsignaal uitvaren, hun diensten aanbie
den en vaak erger voorkomen.
Bekende sleepbootstations in die dagen
waren: St. John's, Queentown, Harwich, La
Coruna, Las Palmas, Helgoland, Danzig en
last but not least Vlissingen.
Dat voor Vlissingen werd gekozen had voor
namelijk te maken met de vele scheeps
ongevallen op de Zuidelijke Noordzee, voor
de Britse kust en natuurlijk op de Wester
schelde.
Deze stationsdienst betekende voor de be
manning een vaak slopende dienst van ver
veling, eenzaamheid en 24 uur per dag uit
luisteren; de marconist was een belangrijke
man aan boord.
De zeesleepboten van L. Smit Co hadden
gedurende de Eerste Wereldoorlog op last
van de Nederlandse marine konvooireizen
gemaakt. Ze begeleidden Nederlandse
Sleepboten op station voor de Tweede Wereldoorlog,
(fotocollectie Cor Heijkoop)
16
Den Spiegel
