Nog een commissie
De hiërarchische weg
Regeringscommissie
Werkstaking in Vlissingen
delijk lukte het de twee te boeien en naar
Middelburg over te brengen.
Ook in Souburg werd onderzoek gedaan.
De conclusie was, dat er geen bijzondere
maatregelen moesten worden getroffen.
Twee hoofdpersonen werden gestraft met
ieder zeven dagen provoost. De één had
niet voldaan aan het bevel van een officier
om zich onder arrest te stellen en had een
dreigende houding aangenomen. De ander
had een collega aangemoedigd zich tegen
arrestatie te verzetten en zich losgerukt van
een wachtmeester die hem gegrepen had.
Ook werden enkele miliciens veroordeeld
tot vier respectievelijk zes dagen politieka
mer onder andere omdat zij vreesachtig wa
ren geweest bij de arrestatie van een militair
of een bevel niet hadden opgevolgd.
De onderzoeksrapporten volgden de hië
rarchische weg en kwamen terecht bij de
Commandant der Stelling van de Monden
der Maas en Schelde. Die stuurde ze naar de
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht,
generaal Snijders.
Enkele kaderleden van het 25e Reserve Re
giment Infanterie en 3e Regiment Veldartil
lerie werden door hun commandant voor
gedragen voor een tevredenheidsbetuiging.
Zij hadden zich in ernstige uren kalm en
vastberaden gedragen en een goede invloed
uitgeoefend op de jeugdige militairen. Door
hun doortastend optreden waren de onlus
ten snel onderdrukt.
De regering liet een speciale gemengde
commissie onderzoek naar de rellen doen.
Die kwam tot de conclusie dat er verschil
lende oorzaken waren: mobilisatiemoeheid,
de voeding, het beperkte comfort in de ka
zernes en legeringplaatsen, de verlofrege
ling, de verhouding meerderen - minderen
enz. Van bolsjewistische invloeden of revo
lutionaire denkbeelden was niets gebleken.
De hoge heren bezochten enkele kazernes
op Walcheren waaronder Vlissingen. Het
rapport vermeldt een bezoek aan de Oran
jekazerne, waarmee vermoedelijk de Wil
lem 111 kazerne werd bedoeld. Het oordeel
daarover was verdeeld, het gerestaureerde
deel was goed, het niet gerestaureerde on
bewoonbaar. Er werden open kasten aan
getroffen waardoor de uitrusting van de
manschappen voor het grijpen lag. De com
missie had een briljant idee: breng deuren
aan!
Het Arsenaal kreeg een dikke onvoldoende:
grote, holle, niet te verwarmen lokalen en
ondoelmatige onderofficierskamers. De
keuken deugde niet, de kantine was veel te
klein en de arrestantenlokalen waren primi
tief.
De Bomvrijekazerne vond men geen ge
schikte plaats om manschappen in onder te
brengen en diende te worden ontruimd. In
Vlissingen werden door de militairen geen
klachten geuit.
Het commissierapport was aanleiding om
op materieel gebied en personeelsgebied
verbeteringen aan te brengen. De opperbe
velhebber, generaal Snijders, wachtte het
oordeel van de commissie niet af en nam
op 6 november 1918 ontslag.
Niet alleen onder militairen broeide het, er
was ook onrust onder burgers. Omdat de
aanvoer van materialen uit het buitenland
stokte, kwam het bedrijfsleven in de pro
blemen en werd overgegaan tot werktijd
verkorting of ontslag. Ook de Koninklijke
Maatschappij De Schelde had het moeilijk
en liet bepaalde afdelingen korter werken.
In zo'n geval konden de arbeiders een be
roep doen op een steunregeling.
Op 5 oktober 1918 deelde de KMS mee,
dat vervangend werk mogelijk was. Op het
fort Midden Reduit werden grondwerkzaam
heden uitgevoerd en de aannemer kon wel
wat extra krachten gebruiken. Qua loon zou
men niet minder gaan verdienen dan bij de
KMS, de mogelijkheid bestond zelfs dat men
in tarief zou kunnen werken en dan meer in
het loonzakje kreeg. Het benodigde gereed
schap werd door de KMS verstrekt. Het leek
allemaal mooi, maar op 29 oktober gooide
8
Den Spiegel
