Hier is het begin, de rest volgt...!
Toon
Spionage en diefstal in Vlissingen 1918
Jules Braat
Spionage, een woord dat associaties oproept
met geld, mooie vrouwen, spanning en vader
landsliefde. In boeken en films worden vaak op
meeslepende wijze de activiteiten beschreven
van doorgewinterde spionnen, die in opdracht
van geheime diensten werken. Het resultaat van
hun activiteiten haalt soms de krant of tv.
Spionage wordt echter ook gepleegd door ge
wone mensen, die vanwege hun beroep met
geheime informatie in aanraking komen. Iets
dergelijks deed zich in 1918 in Vlissingen voor.
Belgische spionage
In de zomer van 1918 verzamelde de in
Vlissingen wonende Belgische zeeloods
A.P. Luijens inlichtingen voor de Entente
landen waaronder Engeland. Het ging
daarbij om bewegingen van Duitse sche
pen en vliegtuigen langs de Vlaamse kust
en de boei van Kaloo. Hij kreeg die inlich
tingen van P.W. Berwald, bootsman bij de
marine, en A. Kokelaar, matroos bij de
vrijwillige Landstorm (marine). Beiden
dienden aan boord van het opnemings
vaartuig Seine, dat periodiek gestationeerd
lag in de verschillende mondingen van de
Westerschelde. Luijens gaf de verkregen in
formatie door aan een zekere Plus, ook een
Belg, die ze op zijn beurt doorspeelde naar
de Engelsen.
Op 25 juli was er een bijeenkomst in het
huis van Luijens, Spuistraat 59, waar
Berwald en Kokelaar bij aanwezig wa
ren. Luijens haalde de Nederlandse zee
kaart 203 te voorschijn en vroeg aan
Berwald de boeien in het Oostgat tot aan
de Banjaard, de Deurloo en de Wielingen
aan te wijzen. Die boeien markeerden het
door Nederlandse mijnenvelden versperde
gebied. Luijens vond de inlichtingen die
Berwald gaf echter niet betrouwbaar en
nauwkeurig genoeg.
Hij sprak met hem af, dat Berwald aan
boord van de Seine een nauwkeurige kaart
zou maken van de bedoelde mijnenvelden
en vrije vaargeulen. Het was de bedoeling
die in handen te spelen van de Engelsen
De Spuistraat, richting
Bellamypark, ca. 1915.
(Prentbriefkaartencollectie
Gemeentearchief
Vlissingen)
Vlissingen
Spuistraat
Oktober 2011
5
