De Gevangentoren of 'Bomvrije' in april 2012. Het
gebouw is sinds 1974 in gebruik als restaurant.
Bron: Fotocollectie Peter van Druenen.
om Vlissingen, terwijl hij ook graaf was
van Vlaanderen waartoe Sluis behoorde?
En waarom was men niet eerder begonnen
met het versterken van de stad? Dat laatste
was niet onlogisch geweest gezien het tijds
beeld waarin roof, moord en oorlogsvoering
onderdeel waren van het dagelijks bestaan.
Sluis
Sluis, dat in de eerste halve eeuw van haar
bestaan Lammingsvliet heette, had in 1290
stadsrechten gekregen en was daarmee
een van de laatste Vlaamse steden die dit
recht verwierven. Dat had alles te maken
met de ligging van de stad ten opzichte van
Brugge, in die tijd een van de grootste en
belangrijkste steden van Europa. Brugge
lag niet direct aan open water en was af
hankelijk van een uitloper van de Schelde,
het Zoute, die uitmondde in het Zwin en
daardoor een open verbinding had met de
zee. In de veertiende eeuw begon dit na
tuurlijke kanaal van ongeveer twintig kilo
meter te verzanden en zocht Brugge naar
een mogelijkheid om de grotere schepen
te ontvangen in een beter toegankelijke
haven. En dat werd Sluis. Het Zwin was
toen een breed en open vaarwater dat wes
telijk in de Noordzee uitmondde en oos
telijk in de Schelde. Sluis groeide daarna
uit tot de belangrijkste militaire haven van
het hertogdom Bourgondië, waartoe in de
tweede helft van de veertiende eeuw wel
Vlaanderen, maar nog niet Holland en
Zeeland ten noorden van de Schelde be
hoorden. De stad was daarom volop be
trokken bij de honderdjarige oorlog tussen
Frankrijk en Engeland. De slag bij Sluis in
1340 had zelfs tot het uitbreken van die
oorlog geleid. In 1385 werd de stad ver
bouwd tot vestingstad en in 1430 vond er
zelfs het prestigieuze huwelijk plaats tussen
Philips de Goede en Isabella van Portugal
die vanaf 1433 ook over het graafschap
Zeeland zouden regeren.
Vanaf 1450 raakten Sluis en Brugge verder
in verval omdat ook het Zwin steeds ondie
per werd en omdat de vele oorlogen van de
Bourgondische vorsten de steden hadden
uitgeput. Als gevolg daarvan waren op
standen uitgebroken tegen diezelfde heer
sers. De steden aan de andere kant van
de Schelde, waaronder Vlissingen, konden
volop profiteren van de economische ach
teruitgang van Vlaanderen. Daar kwam nog
bij dat omstreeks 1480 de aloude strijd tus
sen de Hoeken en de Kabeljauwen weer
was opgelaaid. Gingen deze twisten in de
De Slag bij Sluis was in 1340 de opmaat tot de
100-jarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk.
Bron: Froissart's Chronicles (Parijs 1322-1400)
4
Den Spiegel