van marine had hem opgedragen een on
derzoek in te stellen naar beide onderzee
boten.
Het sterkste argument tegen de aanschaf
van de Holland was het gevoerde aankoop
beleid, toen de oorlog in 1898 tussen de
Verenigde Staten en Spanje uitbrak. Uit
vrees voor een Spaanse aanval op de on
beschermde Amerikaanse kusten kocht
de regering alles aan wat maar bleef drij
ven behalve een Holland. Inmiddels was
ook mondeling contact geweest met een
Amerikaanse marineofficier die deel had
uitgemaakt van de aankoopcommissie.
Deze had de Holland boot meerdere keren
beproefd. Op de vraag waarom hij een aan
schaf had afgeraden antwoordde hij dat het
een aardige uitvinding was, die niet voldeed
aan de gestelde eisen. 'Het is een goed ding
om den vijand vrees aan te jagen... Maar ik
voor mij geloof niet dat de boot voorlopig
veel om 't lijf heeft.' De Plunger werd door
hem niet als een verbeterde versie van de
Holland beschouwd.
Op 14 juni schreef de ambassadeur dat
hij consulgeneraal Planten had verzocht
contact op te nemen met de Electric
Boat Company met de boodschap dat de
Nederlandse regering geïnteresseerd was
in de uitvinding van de heer Holland. De
vraag was dan ook alle mogelijke inlich
tingen over diens uitvinding te verstrek
ken. De firma zond als antwoord een ar
tikel van lieutenantcommander Kimball
getiteld Insurance of property against war
risks en een pamflet met als onderwerp
Onderzeeboten.2 Bovendien schreef men
geen tekeningen beschikbaar te stellen
en dat er verder weinig promotiemateriaal
was. Op het moment dat er foto's beschik
baar kwamen, was men gaarne bereid deze
toe te zenden.3 Natuurlijk waren vertegen
woordigers van de Nederlandse overheid
welkom als ze op de werf wilden komen.
Een afspraak hiertoe kon met het bedrijf
Den Spiegel
Juli 1906 in aanbouw in
het droogdok
(Fotocollectie
Gemeentearchief
Vlissingen)
2 Vermoedelijk is dit de Amerikaanse schout-bij-nacht
William Wirt Kimball (9 januari 1848-26 januari 1930)
die beschouwd kan worden als een vroege pionier in de
ontwikkeling van onderzeeboten.
3 In het negatievenarchief van De Schelde bevindt zich
toevalligerwijze een foto van de CJSS Adder. Deze on
derzeeboot van de Plunger- of Adder-klassse was op
3 oktober 1900 op stapel gezet op de Crescent Ship
yard, Elisabeth, New Jersey. Zij werd te water gelaten
op 22 juli 1901 en in dienst gesteld bij de CIS ma
rine op 12 januari 1903. De Plungerklasse volgde de
Hollandklasse op.
26
