Een Zeeburg tegen wil en dank
Zichtbaar verleden (Vlissingen 1315-2015)
Hier vindt u het vijfde artikel van de reeks 'Zichtbaar verleden (Vlissingen 1315 -2015)' die
bestaat uit zestien verhalen over de geschiedenis van Vlissingen. Het laatste artikel zal ver
schijnen in het vierde nummer van 2015, het jaar van het zevende eeuwfeest van Vlissingen,
dat in 1315 haar stadsrecht kreeg. Het bijzondere aan de verhalen is dat ze geschreven wor
den uitgaande van een nog aanwezig overblijfsel uit de geschiedenis van Vlissingen. Dat
kan een document zijn, maar ook een voorwerp, een schilderij, een standbeeld, een stadsge
zicht of een gebouw. De redactie verwacht zo een brug te slaan tussen de op schrift gestelde
geschiedenis in Den Spiegel en de te bezichtigen ofte raadplegen originele overblijfselen in
het muZEEum, het Gemeentearchief Vlissingen en de stad zelf. In dit vijfde artikel staat Fort
Rammekens centraal, maar vooral ook de relatie tussen Vlissingen en Middelburg, waarmee
de bouw van het fort alles te maken had.
Zichtbaar verleden (Vlissingen 1315-2015),
deel 5: Fort Rammekens
Peter van Druenen
Op 30 juli 1573 trok een groep
zwaarbewapende Vlissingers naar Arnemuiden.
Vanuit Veere deed een groep bondgenoten
hetzelfde. Het dorp was op dat moment nog in
handen van de Spanjaarden en moest bevrijd
worden voordat de aandacht kon worden gericht
op het rijke en machtige Middelburg dat nog
volledig Spaans was. Dit kwam vooral omdat de
bevolking daar niet veel op had met de volkse
en ruwe opstandelingen die in hun ogen iedere
vorm van beschaving misten en zich bovendien
hadden afgekeerd van het enige ware geloof:
dat van de Heilige Roomse kerk.
Walcheren was in dat jaar een van de be
langrijkste strijdtonelen van de toen nog
jonge oorlog die in totaal tachtig jaar zou
gaan duren. Het eiland was door de opstan
delingen voor een deel onder water gezet
teneinde de bewegingsvrijheid van de vij
and zoveel mogelijk te kunnen inperken.
Dat was gelukt: de Spaanse soldaten zaten
opgesloten in Middelburg, Arnemuiden en
Fort Rammekens, toen De Zeeburg gehe
ten1. Het lukte de Spanjaarden af en toe
wel om deze bolwerken vanuit zee te be
reiken en dat was de enige reden waarom
ze het al meer dan een jaar uithielden te
gen de steeds grotere militaire druk van de
Vlissingers en de Verenaren, die werden
gesteund door de watergeuzen van Willem
van Oranje. Het was daarom logisch dat
ze niet als eerste het zwaar beveiligde
Middelburg aanvielen, maar het kleine on
beschermde Arnemuiden dat nooit stads
rechten had gekregen en daarom ook geen
muren had kunnen bouwen. Het dorp had
van oudsher al een veel betere ligging
aan zee dan Middelburg en vormde daar
om een voortdurende bedreiging voor de
handel van de rijke en machtige stad die
iedere poging tot groei onmiddellijk in de
kiem smoorde. De Arnemuidenaren had
den dan ook weinig op met hun buren. Ook
de Spanjaarden wisten dat een aanval op
het dorp grote steun zou krijgen van de be
volking. Voor hen was Arnemuiden door
Den Spiegel
1 De naam Zeeburg was meer een soortnaam dan een
unieke eigennaam voor een fort. Zeeburg was een
aanduiding voor burchten of sterkten om de zee te
gen te houden.
8