Vrijleggen van een skelet; zuidwestelijk halfbastion.
(Foto Walcherse Archeologische Dienst)
Bovenop het dak van de zuidoostelijke ka
zemat was aan de zijde van de binnenplaats
een kleine aanbouw opgetrokken. De func
tie van dit gebouwtje van circa 1,25 bij 2,65
meter blijft onduidelijk. Hiervandaan had
men wel een uitstekend zicht op de bin
nenplaats en de poort dus misschien kan er
gedacht worden aan een soort 'wachthuis
je'? Mogelijk kan verder archiefonderzoek
een oplossing bieden.
Op verschillende plekken boven het poort
gebouw en het noordoostelijke halfbastion
werden resten van bestrating gevonden
die was aangelegd om kanonnen en an
der zwaar materieel makkelijker te kunnen
verplaatsen. Verschillende fasen van her
stel uit de zestiende, zeventiende en acht
tiende eeuw vallen hier op te tekenen. Het
is zeker dat deze bakstenen bestrating op
grote delen van het fort aanwezig moet zijn
geweest. Veel ervan zal in de loop der tijd
echter wel gesloopt zijn en als bouwmateri
aal hergebruikt zijn.
Ook de constructie van de buitenmuur van
Fort Rammekens is opvallend. Een goed
voorbeeld hiervan is te zien op het noord
oostelijk halfbastion en aan de zuidzijde van
het fort. Om het metselwerk voldoende te
laten uitharden lijkt de buitenmuur telkens
laag voor laag tot 1,5 m hoog opgemetseld
te zijn over een lengte van 4-5 meter. Met
zogenaamde 'tanden' werd een verbinding
voorzien voor de volgende sectie. Deze
'tanden' zijn horizontale lagen baksteen die
een halve steen uitsteken en waaraan later
metselwerk kon worden vastgehangen zon
der aan stabiliteit in te boeten. Het voorko
men van diverse van dit soort ongebruikte
tanden op het hele fort geeft aan dat men
bij de bouw van het fort niet over één nacht
ijs is gegaan. Op deze plekken is ook goed
te zien hoe in de Franse Tijd grote delen
van de oude buitenmuur aangepakt werden
door er simpelweg een nieuwe muur voor
te bouwen.
Tot slot kan een opmerkelijke vondst wor
den vermeld. Op het zuidwestelijke halfbas
tion werd een nagenoeg intact menselijk
skelet gevonden in de ophogingspakketten.
Het gaat om een graf dat op basis van de
lagen er omheen mogelijk gedateerd kan
22
Den Spiegel
