vanuit Middelburg moest beschermen. De Zeeuwse hoofdstad was in die tijd immers één van de belangrijkste (haven)steden van de Lage Landen en een ongehinderde scheepvaartverbinding via het Sloe met de Schelde was voor het floreren van de han del onontbeerlijk. Directe aanleiding tot de bouw was een inspectiereis van Margaretha door de pro vincie Zeeland in 1547, waarbij zij zich liet informeren over mogelijke gevaren, die de toevoer naar Middelburg en niet te verge ten Antwerpen dreigden. Te denken viel daarbij niet alleen aan Frankrijk waarmee het Rijk doorlopend mee in onmin leefde, maar gevaar dreigde ook van binnenuit. Vanwege de verslechterende economische situatie, de afschaffing van heel wat uit de Middeleeuwen stammende privileges en het opkomend protestantisme was de bin nenlandse situatie op zijn minst gespannen. Daarom werd besloten in het hele Rijk een aantal vestingen te bouwen. Al op 30 april 1547 werd een zekere Arend Jansz., lid van het stadsbestuur van Middelburg en dijkgraaf van de Zuidwate ring aangesteld als opzichter bij werkzaam heden aan de beoogde vesting, die de stad en haven van Middelburg moest gaan be schermen. Voor het ontwerp werd een Italiaanse ar chitect aangetrokken, een zekere Donati de Boni di Pellezuol. Italië liep in die tijd immers voorop bij de bouw van militaire versterkingen en het Heilige Roomse Rijk waarvan Karei V vorst was, strekte zich ook tot in gedeelten van Italië uit. Bovendien was genoemde architect al bekend van wege werken in de geboortestad van Karei, Gent en in Middelburg zelf. Kortom, de architect, Donati, voor zijn vrienden, ging aan het werk en ontwierp een fort, dat gekenmerkt wordt door renais sancistische stijlkenmerken. Neem nou de toegangspoort, is die niet prachtig? Ok, er moet het een en ander aan gebeuren, maar indrukwekkend is en blijft-ie. Kijk maar es naar die stoere mannenkop. Wie het is? Neptunus, onze vriend Donati zelf, geen idee. Maar wat doet het er uiteinde lijk toe? Mooi is-ie. De kop werd overigens niet door Donati ontworpen, maar door een zekere Hendrick van der Heyde. Onder de kop, het bouwjaar van het fort: 1547. In de toegangspoort, achter de op zijn minst stevige deur, de gleuven, waardoor ooit de 4 Den Spiegel

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 2013 | | pagina 6