vanuit Middelburg moest beschermen. De
Zeeuwse hoofdstad was in die tijd immers
één van de belangrijkste (haven)steden
van de Lage Landen en een ongehinderde
scheepvaartverbinding via het Sloe met de
Schelde was voor het floreren van de han
del onontbeerlijk.
Directe aanleiding tot de bouw was een
inspectiereis van Margaretha door de pro
vincie Zeeland in 1547, waarbij zij zich liet
informeren over mogelijke gevaren, die de
toevoer naar Middelburg en niet te verge
ten Antwerpen dreigden. Te denken viel
daarbij niet alleen aan Frankrijk waarmee
het Rijk doorlopend mee in onmin leefde,
maar gevaar dreigde ook van binnenuit.
Vanwege de verslechterende economische
situatie, de afschaffing van heel wat uit de
Middeleeuwen stammende privileges en
het opkomend protestantisme was de bin
nenlandse situatie op zijn minst gespannen.
Daarom werd besloten in het hele Rijk een
aantal vestingen te bouwen.
Al op 30 april 1547 werd een zekere
Arend Jansz., lid van het stadsbestuur van
Middelburg en dijkgraaf van de Zuidwate
ring aangesteld als opzichter bij werkzaam
heden aan de beoogde vesting, die de stad
en haven van Middelburg moest gaan be
schermen.
Voor het ontwerp werd een Italiaanse ar
chitect aangetrokken, een zekere Donati
de Boni di Pellezuol. Italië liep in die tijd
immers voorop bij de bouw van militaire
versterkingen en het Heilige Roomse Rijk
waarvan Karei V vorst was, strekte zich ook
tot in gedeelten van Italië uit. Bovendien
was genoemde architect al bekend van
wege werken in de geboortestad van Karei,
Gent en in Middelburg zelf.
Kortom, de architect, Donati, voor zijn
vrienden, ging aan het werk en ontwierp
een fort, dat gekenmerkt wordt door renais
sancistische stijlkenmerken. Neem nou de
toegangspoort, is die niet prachtig? Ok,
er moet het een en ander aan gebeuren,
maar indrukwekkend is en blijft-ie. Kijk
maar es naar die stoere mannenkop. Wie
het is? Neptunus, onze vriend Donati zelf,
geen idee. Maar wat doet het er uiteinde
lijk toe? Mooi is-ie. De kop werd overigens
niet door Donati ontworpen, maar door een
zekere Hendrick van der Heyde. Onder de
kop, het bouwjaar van het fort: 1547. In
de toegangspoort, achter de op zijn minst
stevige deur, de gleuven, waardoor ooit de
4
Den Spiegel