schappen. Bij de internationale scheep
vaart komt er een element bij, er is sprake
van uitvoer, er moet dus geen belasting be
taald worden. Het afhandelen van douane
aangelegenheden hoort ook bij de taak van
de shipchandler.
Schepen zijn altijd bevoorraad voor vertrek.
In oude tijden moest gelet worden op houd
baarheid, immers er waren geen koelcellen
en etenswaren konden niet lang houdbaar
gemaakt worden zoals tegenwoordig. Verse
artikelen waren dus zeldzaam aan boord.
We kennen de verhalen over scheurbuik.
Het bevoorraden werd gedaan door de re
der of de admiraliteit, afhankelijk of het om
een koopvaardij- of oorlogsschip ging en het
werd wel uitbesteed aan de vrouw van de
kapitein. Tot in de twintigste eeuw was nog
vaak de kapitein verantwoordelijk voor het
inkopen of 'storen'. Dat had soms tot gevolg
dat bepaalde zuinige gezagvoerders niet zo'n
beste naam hadden wat betreft de voeding
aan boord: veel kool! Shipstores leveren aan
schepen. Bestellingen worden gedaan door
rederijen, maar ook wel door kapiteins van
schepen, als bepaalde artikelen nodig zijn.
Ook scheepsagenten geven soms bestellin
gen door. Alles kan geleverd worden, provi
and, verf, onderdelen, drank, rookwaren, lu
cifers, schoenpoets. Bestellingen komen per
telefoon, fax, internet. Soms worden bestel
lingen aan boord opgenomen en besproken
door eigen personeel. Het gaat dan vaak om
technische bestellingen.
Douaneformaliteiten regelt Koolwijk en de
spullen worden aan boord gebracht. Dit
gebeurt met eigen bestel- of vrachtauto.
Wanneer een schip niet voor de kant ligt
wordt er gebruik gemaakt van de diensten
van De Vlissingse Bootlieden, te vergelijken
met de Roeiers in Rotterdam. Zij brengen de
trossen over en oefenen een soort taxidienst
te water uit. Ze brengen mensen en goe
deren naar schepen die in de haven 'op de
boeien' liggen of op de rivier voor anker.
Koolwijk Shipstores is opgericht in 1923
door Antonie Koolwijk, 1896-1970. Hij be
zat een sigarenwinkel in de Walstraat. Zijn
vrouw had een bontzaak daarnaast, De
Kleine Kapel. Het gezin woonde boven de
winkels, er waren vier kinderen: Wil, Lena,
Anton en Antoinette(Puck). Dochter Lena
overleed jong. Anton kwam in 1948 in de
zaak. Wil trouwde met Wim Roose, die
na de oorlog tot 1983 deel uitmaakte van
Koolwijk en zonen.
Anton Koolwijk, links in de deuropening van zijn sigarenwinkel.
(Fotocollectie Gemeentearchief Vlissingen)
Oktober 2013
21
