waren de bewoners onaangenaam verrast.
Zij stuurden een petitie naar de directie met
het verzoek het besluit te heroverwegen. Dit
had resultaat, de sluiting ging niet door. Het
was echter uitstel, geen afstel, eind 1957
ging het gebouw alsnog tegen de vlakte.
Voor vergaderingen moest toen worden uit
geweken naar restaurant Delta, het Ariens
gebouw, hotel Maldegem.
Inburgering
Daar stond je dan als Pool in Vlissingen,
zie maar datje er komt....een vreemd land,
een stad die half in puin lag, een taal die
je niet verstond, een nieuwe werkplek en
een oorlogsverleden. Tegenwoordig zijn er
taal- en inburgeringscursussen, toen niet,
alles moest op eigen kracht gebeuren. Toch
lukte het deze mensen zich een plaats in
de Vlissingse gemeenschap te veroveren,
vooral zij die met een Nederlandse vrouw
trouwden.
Natuurlijk beviel het niet iedereen, sommi
gen vertrokken na korte of langere tijd naar
de mijnen of naar het buitenland. Velen
zijn echter in Vlissingen gebleven en echte
Vlissingers geworden. Na verloop van tijd
vroegen sommigen de Nederlandse natio
naliteit aan, een bewijs dat zij zich in ons
land op hun plaats voelden.
Aandacht
De Vlissingse bevolking schonk weinig
aandacht aan de komst van de Polen. Die
had wel iets anders aan het hoofd: wanneer
wordt mijn woning hersteld, hoe kom ik aan
nieuwe kleding, wanneer wordt de voed
selrantsoenering opgeheven, moet onze
zoon naar Indië enz.? Ook in de PZC werd
niets over de nieuwkomers gepubliceerd.
Het communistische dagblad De Waarheid
plaatste een kort bericht onder de kop:
'Poolse fascisten in dienst van de Schelde'
maar ging er niet nader op in.
In het personeelsorgaan van de KMS van
december 1946 stond in het Nederlands en
Pools een kort welkom en een bliksemin-
terview in De Starter. Daarin vertelde een
woordvoerder dat allen meegedaan hadden
aan de bevrijding van Nederland, dat zij -
op vier na - ongehuwd en gelovig katholiek
waren. Hoewel niet allemaal vaklieden, wa
ren zij dankbaar op de KMS te kunnen gaan
werken.
Waarom niet terug naar Polen? Omdat zij
niet onder een communistisch bewind wil
den leven, vrouw en kinderen verloren had
den of hun kameraden niet konden missen,
daarom!
Zij brachten vreemde namen mee zo
als Buchalski, Tobolski, Jaskolski en
voornamen als Stanislaw, Tadeusz en
Wladyslaw, dat was wel even wennen voor
de Vlissingers.
'Engelse' Polen
Het eerste contingent was bij lange na
niet genoeg om het personeelstekort bij
de KMS op te lossen. Men wilde ook nog
graag Polen in Engeland werven. De onder
handelingen daarover verliepen moeizaam.
Verschillende Haagse instanties bemoei
den zich er mee, maar onduidelijk bleef
wie werkelijk invloed kon uitoefenen. Wel
gingen directeur Smit en de bedrijfsarts in
januari 1947 naar Londen en selecteerden
alvast 350 man.
Begin februari 1947 overlegden enkele
ambtenaren van het Ministerie van Sociale
Zaken in Londen met de British Authority
for the Resettlement of Polish soldiers.
Aan de orde kwamen leeftijd, keuring,
burgerlijke staat, loon en de status van
de Polen in Nederland. Ook zaken als een
eventueel strafblad werden besproken en
iedere sollicitant moest een vragenformu
lier invullen.
Het resultaat was dat in de loop van 1947
nog een aantal Polen naar Vlissingen kwam.
Een exact aantal is niet bekend, aangeno
men kan worden dat eind 1947 ongeveer
150 Polen bij de KMS werkten. In 1948 ar
riveerde nog 63 man afkomstig uit bewa
kingseenheden van het Amerikaanse leger.
Uen Spiegel
24