De glazeniers
Alle vijf ramen zijn vervaardigd door het
atelier van Frans Nicolas en Zonen te
Roermond. Gesticht door Frans Nicolas in
1855 groeide het atelier in de tweede helft
van de 19e eeuw uit tot de grootste leve
rancier van gebrandschilderde ramen in
Nederland, niet in het minst door de nauwe
samenwerking met architect F.H.J Cuypers,
de ontwerper van talrijke kerkgebouwen in
die periode (de architect van de OLV kerk
Margry was een leerling van Cuypers). In
1880 worden de beide zonen van Frans,
Charles en Frans jr. vennoten in het bedrijf,
waarbij Frans jr. vooral de ontwerpen ver
zorgde en Charles de zakelijke leiding op
zich nam. In de jaren twintig van de vorige
eeuw werd Joep Nicolas, zoon van Charles,
ontwerper voor het bedrijf. Hij werd een
van de meest bekende Nederlandse glaze
niers met een wereldwijde vermaardheid.
Als Joep in 1939 naar de Verenigde Staten
emigreert neemt de Duitser Max Weiss
het bedrijf over. In 1969 moet hij om ge
zondheidsredenen het bedrijf sluiten. Sinds
1979 wordt het voormalige glasatelier aan
de Wilhelminasingel in Roermond gebruikt
als galerie annex expositiecentrum.
Sint Jacobskerk
In 1304 werd in opdracht van Graaf Willem lil
begonnen met het graven van de haven
van Nieuw-Vlissingen en met de bouw
van de kerk, oorspronkelijk Onze Lieve
Vrouwekerk genoemd. Pas in later eeuwen
werd de naam Sint Jacobskerk gebruikt.
Of er in de middeleeuwen ramen van ge
brandschilderd glas werden toegepast, die
mogelijk bij de Beeldenstorm van augustus
1566 zijn vernield is niet te achterhalen, in
de bekende bronnen is er alleen sprake van
het stuk slaan van beelden.
In 1572 gaat de kerk over in protestantse
handen. Omdat de protestantse leer des
tijds het maken van afbeeldingen niet be
vorderde zijn er in de volgende eeuwen
zeker geen ramen met afbeeldingen in de
kerk toegepast. We moeten wachten tot de
tweede helft van de 20e eeuw.
Het Comité De Ruyterraam
Onze Vlissingse zeeheld Michiel Adriaens-
zoon de Ruyter is in de Sint Jacobskerk
gedoopt en in het huwelijk getreden. In
het gedenkjaar 1957 zijn er ter gelegen
heid van de 350-jarige viering van zijn
geboorte plannen gemaakt om te zijner
ere een gebrandschilderd raam in de kerk
aan te brengen. Er wordt een comité op
gericht waarin twintig Vlissingse notabe
len zitting nemen en door S. Joustra wordt
contact gelegd met de bekende glazenier
Pieter A.H. Hofman te 's Gravenhage voor
het maken van een ontwerp. Op 19 juni
1957 geeft het college van kerkvoogden
toestemming voor het plaatsen van het
gebrandschilderde raam in de kerk mits er
tevens een fonds wordt geregeld voor het
toekomstige onderhoud. Als plaats wordt
het raam aan de rechterzijde (gezien van
binnenuit) in de westgevel bepaald.
Op 18 september 1957 vindt een bijeen
komst plaats in het stadhuis onder leiding
van burgemeester mr. B. Kolff. Het co
mité wordt definitief samengesteld: Nota
ris J.L Verhagen wordt voorzitter, archiva
ris J. den Hoed secretaris en directeur van
de Amsterdamse bank J. van der Meulen
penningmeester. Tevens worden die avond
twee ontwerpen gepresenteerd door Hof
man, waarvan er een wordt gekozen.
Het comité gaat nu aan de slag om de be
nodigde gelden, begroot op 32.000,-- bij
een te brengen. Er komt zelfs een erecomi-
té met diverse ministers en de Commissaris
van de koningin en een comité van aan
beveling van 90 personen onder voorzit
terschap van burgemeester Kolff. Hofman
wordt voorlopig in de wachtkamer gezet
met als toezegging een honorarium van
2.000,-- voor bewezen ontwerpdiensten,
mocht het geld voor de definitieve opdracht
er niet komen.
In een pamflet wordt de bevolking opgeroe
pen een geldelijke bijdrage te leveren:
'Vlissingers, Zeeuwen, Nederlanders, het
is onze ereplicht in het De Ruyterjaar 1957
18
Den Spiegel