Duitse stoomlocomotief voor de PZEM
In november 1976 kocht de NV Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij een oude
stoomlocomotief van de Deutsche Bundesbahn. De PZEM gebruikte deze als stationaire
hulpketel bij het opstarten en verwarmen van de elektriciteitscentrale aan de Edisonweg
in Vlissingen. Op momenten dat de elektriciteitscentrale na een productieloze periode
weer snel moest kunnen opstarten, werd de stoomlocomotief daarbij ingezet. Zeker om
dat de PZEM voornemens was om de centrale in Vlissingen in de weekenden stil te gaan
leggen, was een extra hulpstoomleverancier gewenst en de oude DB-locomotief voorzag
hier op een goedkope manier in.
Op donderdag 4 november werd de locomotief via het spoor naar het emplacement van
Vlissingen gereden, waarvandaan de locomotief een dag later met een kraan op het
PZEM-terrein werd geplaatst. In de navolgende jaren begon een van de werknemers van
de PZEM de locomotief groen te schilderen, omdat hij eens had gehoord dat Nederlandse
stoomlocomotieven groen waren geweest. Verder dan de zijkant van het machinistenhuis
is hij nooit gekomen...
Begin 1980 werd de locomotief bij de PZEM namelijk overbodig omdat de productie van
de centrale langzaam maar zeker werd afgebouwd. Voor een bescheiden bedrag werd
de 042 105-7 verkocht aan de Stoom Stichting Nederland (SSN). In mei 1980 werd de
locomotief overgebracht naar het SSN-depot in Rotterdam. Omdat inmiddels de spoor-
aansluiting naar het PZEM-terrein was opgebroken, moest de locomotief met een diepla-
der worden vervoerd. In de navolgende maanden werd de locomotief door de SSN weer
rijvaardig gemaakt en is sindsdien regelmatig op de baan te zien bij stoommanifestaties.
Over de auteur:
Jan van der Male is opgegroeid in Mid
delburg. Hij is van jongs af aan geïnte
resseerd in alles wat met spoorwegen én
met lokale geschiedenis te maken heeft.
Dat was voor hem de reden zich te verdie
pen in de historie van de spoor- en tram
wegen in de provincie Zeeland. In het
dagelijks leven is hij werkzaam bij het
Noord-Hollands Archief in Haarlem.
Den Spiegel
Bronnen:
Arnoldus, H. (1984). Vijftig jaar NV Haven van
Vlissingen, 1934-1984.
- Broos, M.C.J. (2004). Roosendaal, een spoorweg
knooppunt als 's lands voorportaal in het zuiden,
1854-1996.
Bruin, M.P. de. 'De aannemer Dirk Dronkers en het
drama van de Zeeuws-Limburgse spoorweg', in:
Zeeuws Tijdschrift 1960 nummer 4.
Brusse, P. en Broeke, W. van der, Provincie in de
periferie, de economische geschiedenis van Zeeland,
1800-2000.
- Dirkzwager, J.M. (1970). Dr. B.J. Tideman (1843-
1883), grondlegger van de moderne scheepsbouw in
Nederland.
De Duitse stoomlocomotief, in gebruik als stationaire
hulpketel bij de PZEM-centrale aan de Edisonweg,
tussen 1976 en 1980. Collectie G. van Beelen.
- Eeftens, S. (1992). 'De Zeeuwse lijn' in: Op de Rails,
1992 nummer 5.
Freriks, V., Schlieper, H. (2008). De Noord-
Brabantsch-Duitsche-Spoorweg-Maatschappij, de
Vlissinger Postroute.
Jobse, J.C.W., 'De afdamming van de schelde-
armen en de aanleg van de Zeeuwse Spoorweg' in:
Nederlandse Historiën, 1985 nummer 1.
Meene, J.G.C. van de, Waldorp, H., Locomotief-
loodsen en tractieterreinen in Nederland, 1839-1958.
30
