Rembrandt en de Vlissingse geheim agent
S's-Zuc frt. -'Wi
Arthur Scheijde
In de 17e eeuw woonde in Vlissingen het
echtpaar Francois Coopal (ca. 1600-1658/59)
en Titia van üylenburgh (ca. 1605-1641).
Titia was een dochter van Mr. Rombertus van
üylenburgh en Sjoukje Osinga. Zij was
de oudere zus van Saskia van üylenburgh,
de vrouw van de beroemde meesterschilder
Rembrandt van Rijn. Rembrandt schilderde in
1635 het portret van een geheim agent.
Bij de doop van Rembrandt's eerste zoon
Humbartus in 1635 waren Francois en Titia
peetoom en peettante. Titia was persoonlijk
in Amsterdam aanwezig bij de doopceremo-
nies van Rembrandt's dochter Cornelia in
1638 en opnieuw bij een kind Cornelia in
1640. De eerste Cornelia van Rijn was kort
na de geboorte overleden, waardoor de
volgende dochter dezelfde naam ontving.
Bij de laatstgenoemde doopceremonie was
naast Titia ook haar echtgenoot Francois
Coopal aanwezig. Ook Rembrandt's tweede
dochter Cornelia overleed binnen het jaar.
In 1641 werd Rembrandt's zoon Titus ge
boren, die het langstlevende kind van de
grote kunstenaar werd. Dat was in hetzelf
de jaar dat Rembrandt zijn meesterwerk,
bekend als de 'Nachtwacht' schilderde.
Alleen Francois Coopal was aanwezig bij
Titus' doopceremonie. Zijn vrouw Titia had
hij twee maanden ervoor moeten begraven.
Zij werd niet ouder dan 36 jaar. dit sym
pathie vernoemden Rembrandt en Saskia
hun nieuwgeboren zoon naar Saskia's in
Vlissingen overleden zus. Het illustreert
hoe nauw de gezinnen van de zussen
üylenburgh met elkaar verbonden waren.
De Vlissingse familieleden reisden
met regelmaat naar Amsterdam waar
Rembrandt zijn onderkomen en atelier
had. Over een bezoek van Rembrandt
aan Vlissingen is helaas niets bekend,
maar dat zal vast een keer hebben
plaatsgevonden. Ook Rembrandt ver
loor zijn vrouw Saskia vlak na de voltooi
ing van de Nachtwacht in 1642. Hij her
trouwde nooit weer. Rembrandt en Francois
Coopal waren beiden op jonge leeftijd
weduwnaar van de twee zussen Van üylen
burgh.
Doopdocument van Rembrandt's zoon Titus, 22 sep. 1641 (Stadsarchief Amsterdam).
"Rembrant van Rijn, Saskija van
ülenburch, Getuijgen de secretaris
Gerardus Loo, de heer Commissaris
Francoijs Kopal, Aeffgen Pieters
weduwe van Domijne Hoannis Selvijus (kind:) Tijtus"
14
Den Spiegel