Prins Willem IV krijgt tijdens zijn inhuldiging als
erfheer de zogenaamde fles van Willibrord te zien.
(Gemeentearchief Vlissingen, bibliotheekcollectie)
In diezelfde raadzaal van het stadhuis,
stond een tafel met 25 stoelen, waarvan
de zittingen geborduurd waren met het
stadswapen. Stoel 25 behoorde toe aan de
erfheer, maar werd ingenomen door zijn
plaatsvervanger de baljuw. Het stadsbe
stuur bestond uit 9 schepenen, 13 raden,
2 burgemeesters en 1 baljuw.
Brasser noemt nog meer voorbeelden: zo
is het havenhoofd voor het Keizersbolwerk
voorzien van een witte fles, zodat de be
manning van schepen bij nacht of als het
donker is, het eind van het havenhoofd kan
zien. Bij hoogwater liep het havenhoofd im
mers wel eens onder water en dan vormt
een baken in de vorm van een fles een
mooi markeerpunt.
Vlissingen had twee brandspuiten in de 18e
eeuw. De scepter hierover werd gezwaaid
door de brandmeesters, geassisteerd door
vier kapiteins. Deze kapiteins waren te on
derscheiden aan hun stok met witte fles.
Maar ook de Sint Jacobskerk, ten tijde van
de Republiek meestal de Oude of Grote
Kerk genaamd, is voorzien van het stads
wapen. Op de achtkantige eerste gaanderij
van de Sint Jacobskerk was de balustrade
voorzien van acht gebeeldhouwde gekroon
de witte flessen, ook weer een verwijzing
naar het stadswapen. Deze flessen staan
er nog steeds. Ook het interieur was opge
tuigd met een fles. De dooptuin was voor
zien van een ingang waarbij twee engelen
een gekroonde fles vasthouden.
Ook de Oostkerk is voorzien van nogal wat
flessen uit het stadswapen, bijvoorbeeld zo
schrijft Brasser, het kleine torentje in het
midden op het dak, 'die proper en sinnelyk
gemaek is.'
Het stadswapen mocht niet zo maar te pas
en te onpas worden gebruikt. Als de kaap
vaartreder Jan Nortier in 1782 zijn kaper
kapiteins Le Turck en Jarry in het zonnetje
wil zetten en voor hun onderscheidingste
kens het stadswapen wil gebruiken wendt
hij zich tot het stadsbestuur of dat wel mag.
Het ligt ook voor de hand op zoek te gaan
naar een pand in de binnenstad dat de fles
of iets dergelijks genoemd werd. In de re
gisters van eigenaren over de periode
1600-1800 komen we er in ieder geval één
tegen, het huidige pand Bellamypark 27,
NICOI.AAS JARRY
OUTTKIN' OP HET VI.ISSINGSCHE KAPER SCHIP
DE VI.ISSIXGER.
De onderscheiden kaperkapitein Nicolaas Jarry, met
op de achtergrond het havenhoofd met de witte fles.
(Gemeentearchief Vlissingen, Historisch
Topografische Atlas)
28
Den Spiegel
