beeld Engelse plaatsnamen die eindigden
op -mouth ook uit als -muyden, bijvoor
beeld in Vaelmuyden en Pleymuyden
(Falmouth en Plymouth).36
In de tweede groep van Spaanse verbas
teringen van het woord Vlissingen zitten
acht gelijkwaardige voorbeelden, in die zin
dat deze alle bestaan uit vier- in plaats van
drie-lettergrepige woorden. Het gaat hier
om Spaanse overheidsdocumenten ge
richt aan of afkomstig van de Kroon, over
de Opstand. In een brief uit 1572 wordt
gesproken over '...para Flegelingas y la
Brilla...' en in een relaas uit 1588 over
el Almirante de Flexelingas.In een brief
van 1579 gaat het over de soldaten 'de
Freselingas...' en in een andere brief uit
1572 over '.la isla de Walchen, en que
esta Middelburg, Frexelingas y la Vera.'
In een instructie uit 1568 wordt opdracht
gegeven zich te begeven '.para la dha.
Gelanda, derechos a Frejelingas.' en in
brieven uit 1588 en 1572 wordt geschre
ven over het zeilen naar en arriveren te
Frelingas en Freguelingas. Een reisverhaal
uit 1599 maakt gewag van het feit dat in
'.Fregelingues hay treinta y un navios.'
Het achtervoegsel gues in plaats van het
Nederlandse -gen, kan toegeschreven wor
den aan de Franse invloed, maar ook aan
de Spaanse gewoonte een u te plaatsen
tussen de g en de e of i om de g zacht te
laten klinken. De vorm Freguelingas is daar
een voorbeeld van.37
De derde en laatste groep van Spaanse ver
basteringen van de naam Vlissingen omvat
elf voorbeelden. In een document uit 1629
van twee Spaanse zeelieden die na afloop
in Havana getuigen wordt gerefereerd aan
het Zeeuwse eskader in de vloot van Piet
Heyn, dat deelnam aan de verovering van
de zilvervloot in 1628:
'Reconocio tambien Almeida [de stuur
man] por menor el porte de la armada del
enemigo, y refiere que la capitana de
Frechlingas era de 500 toneladas y 38 pie-
zas. y en la dicha armada avia otra
nao capitana de una esquadra de seys naos
de Frejelindes ..A8
'Almeida onderzocht ook in bijzonderheid
de tonnenmaat van de vloot des vijands,
en hij vertelt dat het admiraalschip van
Vlissingen een schip was van 500 ton en 38
stukken [geschut] en bij de genoemde
vloot was nog een admiraalschip van een
eskader van zes schepen van Vlissingen.'
Een reisverslag uit 1587 refereert aan
Pechelingas, villa en la entrada y vecina
de las islas de Holanda y Gelanda.' Een
zeeatlas van 1588 legt de zeilroute naar de
stad uit als '.la isla de Gelanda al puerto
de Ramua o a Pechelingas.' en in een an
der document uit 1615 wordt gesproken
over '.tierra del Pechilingue.' In het to
neelstuk Marta la Piadosa heeft schrijver
Tirso de Molina het over '.moros y pech-
elingues'. In het Spaans-Franse woorden
boek van Antonio Oudin in de druk van
1660 wordt Vlissingen gedefinieerd als
'Ville de Zelande. Flessingue ou Pecilingas'.
In deze vormen kunnen twee nieuwe mu
taties worden opgemerkt. Het gebruik van
ch in plaats van het Nederlandse ss (x, j
en ge in de vorige Spaanse voorbeelden)
en de wijziging van de Nederlandse v (f in
eerdere Franse en Spaanse voorbeelden) in
p. Dat duidt op een Baskische invloed. Er
zijn zeker veel Basken bij maritieme acti
viteiten betrokken geweest in de zestiende
eeuw. De Basken gebruiken geen f of v,
maar in plaats daarvan een p, zodat fortu-
na verandert in portuna. Het is daarom een
aanname dat door de monden en pennen
van Basken de vl van Vlissingen en de fl
van Flissingues en Flexingas verdween en
werd vervangen door een p in Pechelingue
en Pichilingue.39
In de huidige Franse, Spaanse en Portugese
spelling is de f weer in de plaats gekomen
van de p en keerden ook de l en de s of ss
terug. Respectievelijk wordt nu gesproken
van Flessingue, Flesinga en Flessingue. De
Fransen en Portugezen schrijven het woord
dus identiek.
Verwijzingen naar het woord pechelingues
Niet alleen de naam Vlissingen onderging
in de late zestiende en vroege zeventiende
eeuw veranderingen in spelling totdat de
obscure vormen pechelingue en pichilin-
gue verschenen. Het begrip onderging ook
10
Deri Spiegel