zeer gevierde 'dame' van de stad. LDH was
opgericht door oud-leerlingen van de chris
telijke school die op kinderzangschool wa
ren geweest, had een eerste openbare uit
voering gegeven in een eivolle zaal van de
Christelijke School aan de Palingstraat en
was uitgegroeid tot een koor waarvan ieder
die enigszins wilde meetellen in de plaatse
lijke gemeenschap op cultureel terrein een
uitvoering diende bij de wonen3. Veertig
jaar LDH werd gevierd met het Weihnachts-
Oratorium van Bach, vijfenveertig jaar met
Samson van Handel in de Sint Jacobskerk.
Gewijde muziek in een gewijde omgeving,
schrijft de VC. Mejuffrouw Annie Meijer, la
ter tot 1975 docente hier ter stede, trof ik al
in 1929 als pianiste bij LDH, dat wijst voor
uit, maar: waar wortelde de VOV?
Dames worden Gemengd
In 1903 meldden vijftien zangers zich op
verzoek ter ondersteuning van het decem-
berconcert van de Vlissingsche Dames
zangvereniging. Die samenwerking beviel
zo goed, dat 'ter wille van de kunst alleen'
(VC), Vlissings Gemengde Zangvereniging
(VGZV) een jaar later aantrad. Dat eer
ste concert van 'de gemengde', met di
rigent H. Koster, startte met solisten 'uit
eigen boezem' in werken van Ch. Gounod,
L.F. Brandts Buys en F. Gernsheim. Een
amateurkoor nu zou er moeilijk een zaal
mee vol krijgen, maar toen werd, vol
gens de VC, succesvol gezongen in het
Concertgebouw aan de Rommelkade, nu
Emmastraat. In 1905 staat die VGZV on
der leiding van de gerenommeerde (Karl)
Otto Lies (1869-1955), een Duitse musicus
te Goes, die in zijn woonplaats het Toon
kunstkoor leidde en een koor in Bergen op
Zoom had.
Otto Lies ging van start met de ballade
Erlkönigs Tochter van Niels Gade, Scenen
aus Olaf Trygvason van Edvard Grieg en
Schön Ellen van Max Bruch; drie maanden
later stond Die Schöpfung van Haydn op de
lessenaar in het Concertgebouw en volg
den een reeks concerten. Lies liet zijn uit
voeringen begeleiden door pianist (en zijn
uitgever) Abraham Noske (1873-1945),
geboren in Axel, maar toen vooral als mu-
ziekverslaggever voor de Middelburgse
Courant (MC) inkomsten genererend.4 Na
Arnhem had hij zijn muziekuitgeverij juist
naar de Zeeuwse hoofdstad verplaatst.
Noske was bedreven in het smaakvol spe
len van orkestpartijen. Hij accompagneer
de steeds meer dan uitnemend, meldde de
krant herhaaldelijk.
Het samenstel Lies en Noske maakte in
druk. Toch werd in 1908, ondanks de goe
de zang en dat uitnemende accompagne
ment in de recensie opgemerkt dat in Die
Jahreszeiten van Haydn een orkest, dat een
kleurende en illustrerende taal heeft, werd
gemist. Een jaar later werd een geslaagd
VGZV-concert, op het programma Editha,
een door Heinrich Hofmann getoonzette
legende, slechts matig bezocht en er was
gebrek aan 'heerenkrachten'; de dames
overstemden. De plaag voor elk amateur
koor; tot op den huidigen dag! Slechts de
MC meldt op 7 september 1910 dat 'de
Gemengde Zangvereniging onder leiding
van Otto Lies is ontbonden'. Vrije nieuws
garing wellicht van Noske.
Toeval of niet, vanaf 1908 werd voorzichtig
een Vlissingsche Orkestvereniging actief
onder leiding van Aleidus Coenen (1877
1962) uit Den Haag, en die nu ter stede
zang-, viool- en pianolessen gaf. Verre van
stil is het vervolgens op muziekgebied.
Gezindten komen met mandolineclubs, ac
cordeonvereniging, mondharmonicaclub,
menig uitvoering werd uitgeluid met een
klucht bijvoorbeeld, postfanfare, harmonie,
dameskoor, mannenkoor en met gemengde
gezelschappen, De Volksstem, Hosanna,
Hoop op Zegen en nog meer. Die namen
vind je ook elders: overal hosanna's, volks
stemmen, hopen op zegen en overal looft
men de heer en verder...
Herstart met Hans Cleuver
Hans Cleuver (1884-1961), Middelburger
van geboorte, dirigeerde sinds 1916 weer
het Vlissings Dameskoor. Cleuver woonde
in Den Haag en trad al op als bas-bariton.
6
Den Spiegel
