bij Engelsen nog altijd bekend staat als
het Medway disaster, geldt als een van de
grootse vernederingen uit de geschiedenis
van de Royal Navy.
Kort na het uitbreken van de Derde Engelse
Oorlog (1672-1674) waren er maar liefst
meer dan negentig Nederlandse mariniers
compagnieën. De regimenten Van Ghent
en Van Weede van Walenburg, samen
goed voor 38 compagnieën, waren aan
het landleger toegevoegd en verdedigden
de Hollandse Waterlinie. Meer dan twintig
Hollandse, dertien Friese en twee Zeeuwse
compagnieën bevonden zich in diverse
garnizoensplaatsen. Tien marinierseenhe
den dienden aan boord van de Nederlandse
vloot en zeven 'Compagnieën de Marine',
door het gewest Zeeland gefinancierd,
waren in de stad Vlissingen gelegerd.2 De
Zeeuwse mariniers lieten zich gelden. Hon
derdvijftig van hen, onder bevel van kapi
tein Anthony Colve, vergezelden de Vlis-
singse viceadmiraal Cornelis Evertsen de
Jongste (ook wel bekend als 'Keesje de
Duivel') op zijn expeditie naar Amerika. In
augustus 1673 landde de eenheid samen
met vierhonderd soldaten bij New York en
wisten ze de stad te bezetten. De herove
ring van de voormalige Nederlandse kolo
nie 'Nieuw Amsterdam' was echter maar
van korte duur, want na vredesonderhan
delingen kwam de stad weer in Engelse
handen.3
De achttiende eeuw
In 1699 telde het Korps drie regimen
ten, waarvan er twee in Holland en één in
Zeeland waren gestationeerd. Deze laat
ste eenheid telde twaalf compagnieën en
stond onder bevel van brigadegeneraal
Carel Willem baron de Sparre. De Zeeuwse
mariniers deden voornamelijk garnizoens
dienst in Vlissingen, maar als ze aan boord
van de schepen werden geplaatst kregen
ze een verhoogde wedde. Een mariniers
compagnie telde 51 man, maar na het uit
breken van de Spaanse Successie Oorlog
(1702-1713) werd dit opgevoerd naar hon
derd militairen.4 In deze grote Europese
oorlog vochten de Nederlanders in Spanje
KOKNEIJLS
JDu itenaiit Acbm raai
Cornelis Evertsen de Jongste, ook wel Keesje
den Duvel genaamd; kopergravure.
(Historisch Topografische Atlas
Gemeentearchief Vlissingen)
zij aan zij met hun voormalige Engelse
vijand. Zo kon in 1704 Gibraltar worden
veroverd na een gezamenlijke landing van
1.800 Engelse en Nederlandse mariniers.
Ondanks verwoede militaire en diploma
tieke pogingen van Spanje maakt de 'Rots'
tot de dag van vandaag deel uit van het
Verenigde Koninkrijk.
Met de vrede van Utrecht in 1713 was het
gedaan met de status van de Republiek als
Europese grootmacht. Het land speelde
hierna geen actieve rol meer in de wereld
politiek. Dit betekende dat er flink bezui
nigd kon worden op defensie. Halverwege
de achttiende eeuw werd het laatste regi
ment mariniers opgeheven, waarna er al
leen nog enkele detachementen zeesol
daten aan boord van de steeds kleinere
Nederlandse vloot dienden. Toen er echter
in 1763 en 1773 slavenopstanden uitbra
ken in de Nederlandse koloniën in Berbice
van 25 eelancL c
Januari 2017
19
