natuurlijk ook wel eens dat een kledingstuk
niet goed paste of zo. Maar dat was hele
maal niet zo'n probleem want dan liep ze
doodgemoedereerd met haar naaimachine
langs modderige wegen en smalle brugge
tjes naar de mensen toe om het naaiwerk
weer in orde te maken. Bij het tolhuis kreeg
ze ook nog wel eens hulp van haar zeven
tienjarige dochter Johanna. Die kon ook
al helpen bij het openen en sluiten van de
slagboom en het in ontvangst nemen van
het verschuldigde tolgeld. Dat was gemak
kelijk dan kon ze zelf in het tolhuis blijven
om 'een oogje in het zeil te houden' en toch
gewoon doorgaan met haar naaiwerk. In
1919 is ze op drieënzeventigjarige leeftijd
overleden op Groot Abeele; vermoedelijk
in 'Huize Abeele'. Daar werden in die tijd
kamers verhuurd. Mijn eigen ouders heb
ben er ook korte tijd gewoond en ik ben
er in 1928 geboren. Dochter Johanna is in
1906 gehuwd met Johannes van Eijzeren,
de latere ouderling van de Gereformeerde
Gemeente te Middelburg Centrum. Nazaten
van hem wonen nog steeds in Middelburg.
Gesloopt
Thans is er van het voormalige tolhuis en
het er naast gelegen koffiehuis niets meer
terug te vinden. Vorig jaar, 2015, is er he
laas weer een oud stukje Souburg, zestien
de, zeventiende eeuw, aan de slopershamer
ten prooi gevallen. Héél jammer! Ons dorp
heeft toch al zo weinig cultureel erfgoed. Er
is nog wel eens sprake van geweest dat het
gebouw een monumentale status zou ver
krijgen, maar dat is helaas niet meer door
gegaan. Een bezwaarschrift en een aan
gepast bouwplan van de Bond Heemschut
heeft ook niet meer mogen helpen en is
zonder pardon naar de prullenmand verwe
zen.
Over de auteur: Jan Kaljouw is geboren
Souburger, Groot Abeele. Hij heeft een
grote interesse in heemkunde en genealo
gie en publiceerde meerdere artikelen in
onder andere De Wete.
Januari 2017
25
