Het fort Montebello, Phoenix-caissons,
het Korps mariniers en een tolhuis
Aafke Verdonk-Rodenhuis
Deze eerste aflevering van Den Spiegel in
2017 bevat drie artikelen over maritieme,
militaire onderwerpen en we eindigen met
een verdwenen manier van wegbeheer, het
heffen of garen van tol. Hierbij hoorde een
tolhuis, met een slagboom en een tolgaar
der.
We beginnen op Fort de Nolle, in de Franse
tijd Montebello genaamd. Jeroen-Martijn
van Haart vertelt in leder voor zichwijn
en buskruit voor ons allen, het verhaal van
een complot dat in de laatste dagen van
het Franse bewind werd gesmeed, in en
rond dit fort. De diefstal waar het om gaat
in deze dagen van chaos in 1814 vormt de
basis voor dit artikel, waarvoor de auteur
heel wat burgerlijke en militaire strafrechte
lijke archiefstukken heeft doorgespit.
Het gebruik van Phoenix-caissons bij het
dijkherstel op Walcheren 1945-1946 vertelt
hoe deze in Normandië gebruikte caissons
werden ingezet bij het dichten van de dijk-
gaten op Walcheren, ontstaan bij het inun
deren van dit schiereiland. Cor Heijkoop,
auteur van het artikel gaf op 16 november
jl. voor de Vrienden een boeiende lezing
over dit onderwerp. Ook verscheen dit jaar
de tweede, herziene uitgave van zijn boek
Phoenix-caissons. Drijvende kolossen voor
vrede en veiligheid. Deze caissons zijn on
der andere op het strand bij Rammekens
nog te zien.
Tobias van Gent geeft in Het Korps Mari
niers en Vlissingen een helder overzicht
van de geschiedenis van onze stad met dit
Korps. Vanaf de oprichting in 1665 tot nu
zijn er regelmatig mariniers in Vlissingen
gelegerd geweest. Niet altijd vanwege een
positieve aanleiding. In de Franse tijd werd
het plaatselijk garnizoen versterkt met het
oog op de 'oproerige stemming onder de
bevolking'. Nu wordt op een andere manier
uitgekeken naar de komst van de Michiel
Adriaanszoon de Ruyterkazerne.
Het Tolhuis van Souburg. In dit artikel on
derneemt Jan Kaljouw een zoektocht naar
het tolhuis in de Paspoortstraat, daarvoor
Weststraat. De auteur vertelt niet alleen
over het gebouw, maar ook over de men
sen die de tol inden. Jan Kaljouw is al heel
lang een trouwe, zeer geziene bezoeker van
het Gemeentearchief Vlissingen. Zijn be
langstelling voor heemkunde en genealogie
dateert al van lang geleden. Aanvankelijk
verdiepte hij zich in de geschiedenis van
zijn eigen familie en deed hij stamboom
onderzoek. Dit resulteerde in een boek Het
geslacht Kaljouw400jaar genealogie en fa
miliegeschiedenis. Bij het onderzoek kwam
hij tal van leuke zaken tegen die hem op
het idee brachten stukjes te gaan schrijven.
Karen Kroese verwoordt in het muZEEum-
nieuws de nieuwe strategische visie van
ons muZEEum. Deze visie laat zien dat er
voldoende mogelijkheden zijn om tot de
meest aantrekkelijke maritieme musea van
Nederland te blijven behoren.
Ook is de tentoonstelling Het Vlissingen
van Wim Hofman vanaf 22 oktober te zien.
Als u deze nog niet hebt bezocht, het is
een feest om te beleven, ook al gaat het
om minder leuke dingen als naoorlogse
verwoestingen, watersnood. Hofman laat
ons op een speciale manier kijken naar het
Vlissingen na de Tweede Wereldoorlog.
Rest mij nog u namens de redactie veel
leesplezier met deze Spiegel te wensen,
aangename feestdagen en voor het nieuwe
jaar alle goeds, gezondheid en geluk.
Den Spiegel
2
