zijn plannen genoeg om de provincie weer
groots te maken, maar er komt weinig van
terecht en het toerisme staat nog in de
kinderschoenen. Middelburg heeft als enige
haar positie als voorname bestuursstad
behouden, in haar winkelaanbod is het zelfs
mondain te noemen. Tegelijkertijd is het
ook een zeer beperkte markt, want alleen
een kleine groep van hoge bestuurders,
gegoede burgerij en de restanten van de
Zeeuwse (land)adel kan zich zulke luxe per
mitteren. Toch is voor iemand in zijn vak
Middelburg de logische keuze, er staan zelfs
(banket)bakkerijen in de verkoop. Ouwer
kerk, inmiddels bijna veertig, maakt echter
een hele duidelijke keuze voor Vlissingen.
Vader en zoon
Met de opening van dit nieuwe eigen bedrijf
wordt ook het gezin herenigd. Zoon Leo10
volgt in zijn vaders voetspoor en leert het
vak elders.11 Wanneer in 1858 te Leiden
(groot)vader Ouwerkerk sterft valt er geld
te verdelen. Antonius Ouwerkerk zelf heeft
duidelijk plannen met zijn erfdeel, met een
aanvullende lening van zijn zwager Vlek
wordt het mogelijk om die ten uitvoer te
brengen.
In april 1862 koopt hij van de Vlissingse
schoenmaker Klijberg een pand aan de
Kerkstraat op de hoek van de Oude Markt.
In dezelfde periode vraagt hij vergunning
Portretfoto's van vader (A.L.) en zoon (L.Th.)
Ouwerkerk, beiden op latere leeftijd.
(Privécollectie)
aan voor het bouwen van een nieuwe oven.
En dat niet alleen: hij laat er een heel nieuw
pand bouwen. Een jaar later opent Ouwer
kerk de deuren van zijn nieuwe bedrijf.
Zijn zoon is kort daarvoor naar Vlissingen
teruggekeerd.12 De 'Firma A.L. Ouwerkerk
Zoonis een feit.
Pal naast het bedrijf aan de Oude Markt
staat de oudere broodbakkerij van Willem
van Rietschoten. Als deze in de financiële
problemen raakt en het pand verkoopt,
wordt het eerst gehuurd en later gekocht
door zoon Ouwerkerk. Met deze fikse uit
breiding beschikken de heren vanaf 1870
niet alleen over meerdere ovens, maar
vooral over grote werk- en opslagruimtes.
Nu blijkt ook een duidelijke taakverdeling:
Ouwerkerk is de zeer ervaren en brede
banketbakker. Zijn zoon manifesteert zich
nu als een ware cuisinier13 die kookt vol
gens de nieuwste en hoogste standaard van
de Franse keuken.14
Daarnaast zijn er diverse bakkersknechten
die vaak in opleiding zijn voor één of meer
dere jaren, alvorens verder te gaan naar
een ander of eigen bedrijf. Eén medewerker
is daarin een duidelijke uitzondering. In 1867
wordt de twaalfjarige Anthonie Joseph
Launsbach aangenomen als knecht. Hij
groeit mee met het bedrijf en zal uiteindelijk
als souschef één van de vertrouwelingen
van Leo Ouwerkerk zijn. Launsbach werkt
meer dan vijfendertig jaar voor de firma15
en huwt met één van de winkelmeisjes.16
De hoogte van de tijd
Het assortiment wordt nu rap uitgebreid
met vele soorten luxeproducten en deli
catessen: doosjes thee en cacao. Blikjes
paté en kaviaar en blikken met allerhande
soorten van aspic en soep en ook var
kenspootjes in truffelsaus. Verse kroket
ten en pasteitjes. Ingemaakte vruchten en
groenten. Potten confituur en sauzen. In
gelegd gevogelte en vlees. Zelfs sappen
en likeuren. Vaak is het eigen fabricaat of
bereiding, maar waar het van goede kwa
liteit te verkrijgen is wordt het ook wel
ingekocht. Dankzij de inmiddels goede
spoorverbinding komt het grootste deel van
Den Spiegel
14
