Marlowe was niet alleen toneelschrijver. Hij
was vermoedelijk in Vlissingen omdat hij
voor koningin Elizabeth optrad als spion
in de Zuidelijke Nederlanden. Vlissingen
was zijn uitvalsbasis. In de strijd tussen
protestantisme en katholicisme dompelde
hij zich aan beide kanten van de strijd in
duistere zaken. Hij was hiertoe in staat
omdat hij als atheïst niet werd belemmerd
door geloofsdogma's. Ook zijn overlijden
tijdens een vechtpartij in Londen één
jaar na zijn arrestatie is een duistere zaak
waarover nog steeds uiteenlopende theo
rieën bestaan.
Shakespeare
De meest beroemde schrijver ter wereld
is zonder twijfel William Shakespeare. De
meeste mensen kennen de globale ge
gevens over zijn leven. Hij was acteur en
een beroemde 'playwright' zoals de Engel
sen het zo mooi zeggen. Zijn toneelstukken
zijn gepubliceerd en werden vroeger op
gevoerd in hoge, ronde, houten theaters.
Het heropgebouwde 'Globe' theater is in
Londen als toeristische attractie te bezoeken.
Tegenwoordig zijn de 'Shakespeare' stukken,
opgevoerd in de originele taal, voornamelijk
geschikt voor de elite van de toneelwereld.
Veel mensen kennen titels als 'Hamlet',
'Romeo Juliet', 'A Midsummer Night's
Dream', 'Macbeth' en 'King Lear'. In films
zijn de bewerkte toneelstukken veelvuldig
geschikt gemaakt voor het grote publiek. Hij
wordt veel geciteerd. Wie kent de uitspraak
'To be or not to be' uit 'Hamlet' niet?
'To be or not to be' is een interessantere
vraag dan u zou denken in relatie tot Shake
speare zelf. Duikt u in de details rondom
zijn persoon, dan gaat er een onbekende
wereld open, waarin veel specialisten een
eigen kijk hebben op hoe de feiten in elkaar
steken. De stukken van deze ongekend be
roemde schrijver zijn in de geschiedenis
wereldwijd het meest veelvuldig opgevoerd.
Het is dan ook bijzonder en opmerkelijk
dat van William Shakespeare feitelijk niet
één handgeschreven manuscript bestaat.
In ieder geval niet één waar hij zijn naam
op schreef en wat dus verifieerbaar is. Van
hem bestaan aantoonbaar slechts een
handvol originele handtekeningen die elk
ook nog eens uniek zijn gespeld. Drie hier
van staan op zijn testament en de andere
op financiële documenten.
William 'Shaksper(e)'
In 2016 werd een eerste druk van zijn uitge
geven gebundelde toneelstukken uit 1623
gevonden in Schotland. De berichtgeving
vermeldt dat er meerdere lege pagina's in
zaten en dat de schrijver waarschijnlijk be
doeld had hier illustraties te plaatsen. Feit
is echter dat de acteur Shakespeare deze
toneelstukken zelf nooit gebundeld heeft
uitgegeven. Pas zes jaar nadat hij was over
leden, heeft een andere 'playwright' ge
naamd Ben Johnson de eerste publicatie
geregeld.
Sterker nog, door veel gestudeerde mensen
wordt ernstig getwijfeld of de man genaamd
William Shaksper/Shakespeare, de acteur
(1564-1616), de toneelstukken überhaupt
wel heeft geschreven. Het verhaal gaat dat
de acteur wellicht als stroman werd ge
bruikt door 'iemand anders' die onder zijn
eigen naam niet kon of mocht publiceren.
Wie deze andere persoon, deze 'Ghost
Writer' was, daarover lopen de meningen
sterk uiteen.
De in Vlissingen gearresteerde Christopher
Marlowe (1564-1593) zou volgens sommi
gen zijn dood in 1593 in scene hebben ge
zet en onder de naam William Shakespeare
verder zijn gegaan. De eerste publicatie van
een Shakespeare werk was 'Titus Andro-
nicus' in 1594 en de eerste keer dat zijn
naam op de titelpagina stond als 'Shake-
spere' in 1598.
In de vorige eeuw was vooral de filosoof,
schrijver, jurist en staatsman Francis Bacon
(1561-1626) favoriet als kandidaat voor
het auteurschap. Hij was een dichter en
een genie met een voorliefde voor theater.
Over hem werd geschreven dat hij bekend
was onder een schuilnaam. De laatste jaren
wint Edward de Vere (1550-1604) aan
populariteit omdat zijn leven past bij veel
aspecten van het auteurschap van Shake
speare.
Den Spiegel
18
