rJA NeA
de Anna Catharina en de Vliegent Hart was
voor de Kamer Zeeland van de Compagnie
een extra aanleiding tot die betonning over
te gaan. Een paar jaar later lagen er dan
ook negen tonnen in het midden van het
vaarwater. Tegen het eind van de eeuw zou
Frans Naerebout vrijwel elk jaar in dienst
van de Kamer langdurig bezig zijn met het
leggen, verleggen en weghalen ervan.
Veere, de geboortestad van de gebroeders
Narebout, en Vlissingen, de stad waar zij
het grootste deel van hun leven zouden
wonen, waren van oudsher rivalen. Hoewel
Veere de oudste rechten had in dit opzicht,
maakten beide steden aanspraak op erken
ning als de thuishaven van de Admiraliteit
Zeeland. Ze vonden, dat die haar schepen
bij hen op de marinewerf diende te bou
wen en ze vanuit de marine magazijnen in
hun stad moest uitrusten. Beide waren ook
overtuigd van hun recht op een deel van
de activiteiten van de Kamer Zeeland van
de VOC, die in Middelburg haar kantoor en
werf had. Beide namen in de achttiende
eeuw deel in de sluikhandel in thee en ster
ke drank op Engeland en in de omvang-
rijke visserij op de Zeeuwse stromen. Maar
de haven van Veere kon maar een beperkt
aantal schepen ontvangen. In Vlissingen
daarentegen, door zijn groter aantal ha
vens en zijn wat gunstiger ligging, bloeide
in de tweede helft van de achttiende eeuw
niet alleen de koopvaardij, maar vooral de
gesmokkelde export van genever en thee
naar Engeland op. Vele honderden gezin
nen van kooplieden, kuipers en schepelin
gen werden ervan afhankelijk. Het herstel,
in de periode 1750 tot 1753, van het in
drukwekkende in 1680 gebouwde, maar in
de loop van de jaren vervallen, ingestorte
en onbruikbaar geraakte Vlissingse dok,
versterkte de functie van de stad als ma
rinebasis.6 Hoewel de Veerse stadsregering
er herhaaldelijk bij de marine op aandrong
weer eens een fregat bij hen op de werf op
stapel te zetten en haar best deed een zeker
aandeel in de smokkelhandel te behouden
of terug te krijgen, trok Vlissingen vrijwel
altijd aan het langste eind.
Een deskundigheid echter waarop Veere tot
laat in de eeuw bijna het monopolie voor
heel Zeeland behield, was die van het lood
sen van marine- en koopvaardijschepen,
[El) III r_ ri
I fr.tU Xl> ri r. 'V
f I /I
ti: v i: I. 1
Vil uil
1*A L d n lï' v. x i
Zeekaart uit de Atlas Van Keulen, met rechts van de windroos de ligging van de scheepswrakken
van de Vliegent Hart en de Anna Catharina. (Collectie muZEEum)
10
Den Spiegel