te zien op de aangegeven plek, krijgen we
de indruk dat we hier te maken hebben met
een voormalig dorpje of gehucht, maar
niets blijkt minder waar...
Eerste kennismakingen
De kust van Namibië werd aan het einde
van de vijftiende eeuw eerst door Portu
gezen bevaren. Pas anderhalve eeuw later
kwamen de kustverkenningen door Neder
landers van de grond; schepen die vanuit de
Nedert anden op weg waren naar de Kaap
kot onie, die in 1652 in zuidelijk Afrika was
opgezet, kwamen hier immers langs. Men
beoordeelde het onherbergzame, woestijn
achtige kustgebied als onaantrekkelijk en
niet interessant voor de handel. Dit stuk van
Afrika werd daarom met rust gelaten.
Was de kust enigszins in kaart gebracht, het
nauwelijks bewoonde binnenland van wat nu
Namibië heet, was volledig onbekend terrein
voor Europeanen. Naarmate de Kaapkolonie
meer inwoners kreeg, werd de vraag naar
bouwland steeds groter. Daarom werden er
diverse verkenningsexpedities georganiseerd
waarvan enkele bekendheid kregen.
In 1738 ging een groep boeren, samen met
een aantal van hun werknemers, op avon
tuur. Vanuit de Kaapkolonie trokken zij in
de richting van de Grote Rivier, lokaal de
Gariep geheten. Ten zuiden en noorden van
deze waterloop kwamen de boeren terecht
in Namaqualand, een gebied waar het oor
spronkelijke Namavolk leefde. Helaas werd
de expeditie overschaduwd door geweld
van de boeren tegen lokale stammen.
In 1760 ging vanuit het zuiden een expedi
tie onder leiding van Jacobus Coetzee naar
de Grote Rivier. Deze tocht werd onderno
men met toestemming van de koloniale
autoriteiten, die zo controle hielden over
een dergelijke expeditie. Coetzee en zijn
mannen bereikten na 'eenige dagen reijsen
van de groote rivier' het huidige stadje
Warmbad. Coetzee was naar eigen zeggen
de eerste Nederlander of zelfs Europeaan
die dit gebied bereisde. Dat klopt, mits we
de expedities die niet onder de VOC-vlag
vielen, en destijds als illegaal werden be
schouwd, buiten beschouwing laten.
VOC-dienaar Robert Jacob Gordon (1743-1795).
(Iziko Museum; William Fehrverzameling; wikimedia
commons)
In 1761-1762 vertrokken kapitein-boer Hen
drik Hop uit Stellenbosch en zijn compag
nons onder auspiciën van de VOC in noorde
lijke richting. Ook zij staken de Grote Rivier
over en trokken nog verder het binnenl and
in. Tot slot maakte Willem van Reenen in
1791-1792 een reis door Namaquat and. Hij
drong het verst het binnenland in, maar liefst
tot aan de huidige stad Rehoboth.
VOC-dienaar Robert Jacob Gordon gaf de
Grote Rivier in 1779 de naam Oranjerivier,
naar het Huis Oranje-Nassau. Gordon, een
Nederlander van Schotse afkomst, maakte
vele reizen, waaronder enkele om en na
bij 'zijn' rivier. De naar het Nederlandse
vorstenhuis genoemde waterloop vormt nu
de zuidgrens van Namibië met buurland
Zuid Afrika.
Duits en Zuid-Afrikaans
Tussen 1884 en 1915 was het gebied dat
de tegenwoordige staat Namibië omvat
een Duitse kolonie met de naam Zuid West
4
Den Spiegel