toe over de zwarte vlag te gebruiken in
combinatie met individuele symbolische te
kens die daarop werden aangebracht.4 Ook
bij de marine werd gebruik gemaakt van
deze bloedvlaggen, zoals bijvoorbeeld heel
duidelijk is te zien aan de achterstevens
van de schepen op het schilderij De zeeslag
in de Sont op 8 november 1658 van Jan
Abrahamsz. Beerstraten. Op het schilderij
Het vertrek van Abraham Crijnssen naar
West-Indië in 1666, van Lieve Verschuier is
op de bloedvlag boven de spiegel ook nog
in het wit een arm met een zwaard te zien,
een symbool dat ook is weergegeven op de
Middelburgse bloedvlag (tevens voorzien
van de gouden burcht) van de Mercurius
van Willem van de Velde de Oude.5 Op de
bloedvlag van de Nederlandse steden van
waaruit zowel kaperschepen als oorlogs
schepen werden uitgerust was doorgaans
een ander herkenningsteken aangebracht,
om aan tegenstanders duidelijk te ma
ken uit welke stad men kwam. Vlissingse
kapers gebruikten een geus of bloedvlag
met een witte of (goud)gele kruik. Van de
vlaggen van het maritiem muZEEum te
Vlissingen zijn authenticiteit, herkomst en
ouderdom helaas niet bekend, terwijl dit
om bovenvermelde redenen nu juist zo in
teressant zou zijn om te weten.6
Vaststelling van de officiële vlag in 1973
Pas recentelijk werd de rode vlag met
de witte kruik de officiële stadsvlag. Op
18 september 1970 was er een schrijven
van de Provinciale Griffie naar alle gemeen
telijke colleges in de provincie uitgegaan
waarin werd opgeroepen bij invoering van
een nieuwe vlag de Hoge Raad van Adel in
te schakelen, waarbij duidelijk in kleur en
afbeelding het ontwerp voorgelegd moest
worden. Het meest opvallende in deze brief
was echter het derde punt waarin het be
staan van een in gebruik zijnde vlag werd
omschreven. Hierin werd namelijk gesteld
dat indien geen formeel besluit aanwezig is
doch een vlag traditioneel wordt gevoerd,
een mededeling ter zake met opgave zo mo
gelijk van een eerste vermelding der vlag
in geschrifte met bronaanduiding aan de
Hoge Raad van Adel voorgelegd moest
worden.7 Bij buurgemeente Middelburg
hadden B en W dit punt uitdrukkelijk naast
zich neergelegd. Op 22 april 1974 stelde
de gemeenteraad daar een officiële stads-
vlag vast die voorheen alleen als geus werd
gehanteerd. Het meest kwalijke echter was
dat B en W van Middelburg tussen 1964
en 1974 zelf bepaalden hoe de toekom
stig vlag er uit zou komen te zien, zonder
hiertoe ooit uitgebreid iconologisch en his
torisch onderzoek naar te hebben laten ver
richten, terwijl wel voorgesteld werd alsof
dit het geval was en als sinds circa vierhon
derd jaar een andere vlag in gebruik was.8
In Vlissingen gingen B en W op vergelijk
bare wijze te werk. Ook hier werd eigenlijk
alleen naar de iconologie van het wapen en
niet naar die van de vlag gekeken, terwijl
dit twee wezenlijk separate zaken betreft. In
het geval van Vlissingen werd de stadsgeus
echter al vanaf het begin van de zeventien
de eeuw als stadsvlag gebruikt en was er
dus wel sprake van een eeuwenoude tradi
tie, anders dan in Middelburg.
Stadsvlag Vlissingen 1970
Toen de gemeente Vlissingen naar aanlei
ding van de provinciale brief van 18 sep
tember 1970 een onderzoek deed naar
invoering van een gemeentevlag bleek dat
een dergelijk besluit nooit genomen was.
Wel ging de betreffende gemeentearchiva
ris N. Veldhuis te kort door de bocht door te
stellen dat de gemeentevlag al voorkwam
op schepen en gebouwen op schilderijen
uit de zeventiende eeuw, zonder te beseffen
dat gebruik van vlaggen wel aan context
(oorlog, admiraliteitsschip) onderhevig kan
zijn. Opnieuw werd er daarbij vanuit gegaan
4
Den Spiegel