Gezicht op de Dokhaven. Op de achtergrond ligt een schip in aanbouw op één der hellingen van De
Schelde, circa 1915. (Fotocollectie Gemeentearchief Vlissingen)
daad terug of reizen door naar noordelijk
gelegen provincies, maar de stad blijft ge
confronteerd met een paar duizend vluch
telingen. Eind november 1914 bericht de
burgemeester aan het provinciebestuur dat
er zich nog 3.751 onbemiddelde vluchte
lingen in de stad bevinden. Soms blijkt de
huisvesting van de vluchtelingen zo slecht
dat in rapportages de mogelijkheid tot het
uitbreken van besmettelijke ziekten niet
mag worden uitgesloten. In de grote loods
bij het Vlissingse station doen zich zelfs de
eerste gevallen voor van tyfus. Eind decem
ber 1914 is de diagnose al 48 maal gesteld.
In allerijl richt de gemeente een speciale
barak aan de Paardenmarkt in waar de pa
tiënten worden gehuisvest. Op die wijze is
een eventuele epidemie tot staan gebracht.
De staat van beleg en de daarmee gepaard
gaande defensiebelangen zijn uiteindelijk
aanleiding voor de regering om in februari
1915 de gemeente Vlissingen te verplichten
de vluchtelingen naar elders over te bren
gen. Dat betekent tevens de sluiting van de
vluchtelingenopvang aan de Nieuwe Markt
op 21 april 1915. Ondanks het vertrek van
het merendeel der vluchtelingen kiest een
minderheid voor een langer verblijf. Vele
Belgen hebben een baan gevonden bij be
drijven zoals De Schelde, Gasfabriek of de
schoenfabriek van Klijberg en vestigen zich
voor langere tijd in Vlissingen. Volgens de
tellingen verblijven er in november 1917
nog ongeveer 2.000 en in november 1918
nog ruim 1.700 uitgewekenen in de stad.
Neutraal, maar
Als de grote toevloed aan Belgische vluch
telingen in 1915 langzaam maar zeker af
neemt zijn de Vlissingers nog niet verlost
van alle problemen. Zo heeft de Engelse
blokkadepolitiek tot gevolg dat er schaars
te ontstaat aan levensmiddelen en brand
stoffen. Door de prijsstijging van de eer
ste levensbehoeften stijgt het arbeidsloon.
Het uitbreiden van de duikbootoorlog door
Duitsland maakt het probleem nog groter.
In eerste instantie beïnvloedt deze situatie
de werkgelegenheid nog niet, maar de prij
zen van materialen beginnen fors te stijgen.
In 1915 heeft het nog nauwelijks gevolgen
Oktober 2018
13