organisatie die zich sinds 1851 inzet voor de verdediging van de Nederlandse taal. Het is zijn boezemvriend Johan de Maegt, die een voorbeeld geeft van Hans' spreker stalent: Dan sprak Hans de tafelrede uit, die aan alle ogen touwtjes vastknoopte en ze aan hem bond, terwijl een oud vrouwtje voor een deurspleet kwam luisteren en haar kruiwagen liet wachten. Hans sprak van zeldzame dingen: Van waarheid en trouw; van de pers die een onderwijzende moeder van het volk moet zijn, één van die moeders met een wereldhart, zoals die Brugse moe der die zei, toen ze haar koperen kruisbeeld aan de Duitsers overleveren moest: Gij zijt wreder dan de joden, want die vroegen aan Maria toch de spijkers niet van het kruis en gij vraagt mij het koper voor de grana ten die mijn kind zullen doden. Toen Hans zweeg, braken de touwtjes, klapten de han den en piepte een kruiwagen. De grote werken Zoals eerder geschetst houdt Abraham Hans zich tijdens de oorlog uitgebreid bezig met de strijd in België. Hij volgt nauwgezet de strijd, de troepenbewegingen, de ver woestingen, de afschuwelijke getuigenis sen. In de jaren 1919 tot 1921 schrijft hij zijn grote werken, die vandaag de dag las tig te verkrijgen zijn. Vraag een boekhan delaar op een willekeurige boekenmarkt in Vlaanderen naar het boek De Grote Oorlog van Abraham Hans en hij zal u meewarig aankijken. Grote kans dat hij zegt: Mocht ik in het bezit zijn van een mooi exemplaar, hetgeen al bijna onmogelijk is, ik ga het u niet verkopen. Het boek verschijnt in 121 afleveringen in de periode 1919-1920 en wordt daarna gebundeld. Het boek telt in totaal 1830 bladzijden en wordt beschouwd als een standaardwerk. In 1919 verschijnt Ons Heldenboek, een verzameling verhalen uit de oorlog, in zestien delen verschenen. Het bloedig IJzerland, een oorlogsroman wordt in 1920 gepubliceerd. Een romantisch ver haal wijzigt langzaam in een oorlogsverhaal met alle kenmerken van dien, zoals strijd en ontbering, maar ook de discriminatie van de Vlaamse soldaten. Zijn volksromans kunnen inmiddels bogen op een zeer grote belangstelling. De Antwerpse bibliotheek leent zijn werken 647.065 keer uit. Dat komt op maar liefst 1.725 uitleningen per dag. De Hanskes Tijdens zijn reizen en het vervaardigen van zijn enorme hoeveelheid werken ondervindt Abraham Hans dat het de jeugd ontbreekt aan vlot leesbare en aantrekkelijke boeken. Ook de prijs van de boeken moeten zijns inziens drastisch worden verlaagd om de jeugd aan het lezen te krijgen. Met dit gegeven start hij zijn Kinderbiblio theek. Vanaf 1922 verschijnt er elke week een boekje van ongeveer dertig bladzijden. Het heeft een gekleurde kaft en de prijs bedraagt niet meer dan zestig centimen. Het eerste Hanske, getiteld Drie maanden onder de sneeuw, is een regelrecht succes en wordt diverse malen herdrukt. Volgens de website van het Protestants Historisch Museum Abraham Hans verschijnen er tij dens het leven van Hans 865 werkjes. Zijn zoon Willem, die evenals twee dochters van Abraham het schrijversvak gaat uitoefenen, zet de traditie voort. De Kinderbibliotheek bevat uiteindelijk 1580 boekjes. De boekjes blijken ook succesvol bij de katholieke jeugd, hetgeen de nodige onge rustheid bij de katholieke overheid teweeg brengt. Het gaat zelfs zo ver dat op een aantal scholen de werkjes van Hans verbo den worden. Het resultaat van deze maat regelen is logisch: de katholieke kinderen gaan ze nog meer lezen. Als tegenwicht te gen de protestantse Hanskes wordt in 1930 een katholieke kinderreeks gestart: de Vlaamse Filmkens. Abraham Hans is ken nelijk zeer vlot van pen. In eerdergenoemde website staat vermeld dat het schrijven van een deeltje niet meer tijd in beslag neemt dan het roken van een sigaar. Knokke Het inkomen van Abraham maakt het mo gelijk een villa te kopen in Knokke, de bad- 26 Den Spiegel

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 2018 | | pagina 28