In 1907 bracht de keizer met echtgenote
een charmebezoek aan Amsterdam. Na
tuurlijk ontving het Nederlandse staatshoofd
de keizerin en keizer met Duits-Nederlandse
hoffelijkheid. U leest het goed; eerst kwam
de keizerin bij Wilhelmina in Amsterdam.
Daarna kwam Wilhelm II. De keizerin had
het badwater verkend!
Ondanks alle lofuitingen en het uitwisse
len van eretekens zat er een adder onder
het gras. Deze werd voor het grote publiek
verborgen gehouden. Wilhelm II werd zeer
discreet op zijn nummer gezet. We komen
via een achterdeur bij het laatste genoemde
want de officiële archieven herbergen niets
wat inzicht zou geven in de politieke ach
tergronden van de bezoeken. Men bewaar
de wat men wilde bewaren. Al het andere
werd gewied. Van koningin Wilhelmina is
dat zelfs bij meerdere biografen meer dan
bekend.
Waar we naar moeten kijken, om een beeld
te krijgen van de Haagse politiek in die da
gen van de vlootbezoeken, was het uit de
school klappen van baron Van Heeckeren
in 1910, tijdens een Eerste Kamerzitting.
Aldaar sprak de baron over een telegram
van Wilhelm II aan Wilhelmina ten tijde van
het Duitse vlootbezoek aan Nederland in
1904.
De keizer gaf in dat telegram aan dat de
Duitse marine de Hollandse kust zou bezet
ten bij een dreiging van Frankrijk en Enge
land om Duitsland in het westen aan te
vallen. Dat vlootbezoek in 1904 zou een oe
fening voor iets dergelijks zijn. De achterlig
gende politieke moraal was dat Neder land
zijn kustverdediging op peil diende te hou
den ten dienste van Duitslands veiligheid.
Dit 'achter de deuren' in het openbaar aan
te halen kostte de baron zijn politieke car-
Wilhelmina heeft na 1907 Wilhelm II nooit
meer willen ontmoeten. Het Loo hield niet
van dit soort 'bedreigingen'.
Een zeldzame foto van het bezoek van Japanse mari
nemensen aan de stad Vlissingen waar zij veel bekijks
kregen. De foto is eigendom van het gemeentearchief
van Vlissingen.
De Japanse marine op vlootbezoek
Een Japans vlootbezoek aan Vlissingen in
1907 had een totaal andere achtergrond. Na
de zege op maritiem Rusland in 1904 was
de keizerlijke marine van Japan bezig om
op eigen benen te staan. Japanse scheeps
werven bouwden nu zelf marineschepen
in allerlei klassen terwijl zij daarvoor in
kochten bij Engelse en Franse werven.
Daarbij kwamen imperialistische aspiraties
om een Japanse industriële maatschappij
op te kunnen bouwen. Azië voor de Aziaten
zou gaan botsen met Nederl and. Het be
zoek aan Vlissingen diende te getuigen van
respect voor de eeuwenoude relatie tussen
beide landen maar was ook een signaal om
de bakens te verzetten.
Drs. G.-Jan Derksen is oud- geschiedenis
docent en staat zoals hij zegt meer in het
verleden dan het heden. Over het onder
werp van dit artikel heeft hij een boek ge
schreven.
Januari 2019
25
