Hardnekkig gevecht tegen een sterke kotter van 18 stuks 9-ponds geschut door kapitein Pierre le
Turcq op 7 maart 1782, prent Mathias de Sallieth naar Jan Kobell, Rijksmuseum Amsterdam, RP-
P-OB 73.834.
zowel onderdaan van Frankrijk als van de
Republiek.8 Vermoedelijk woonde hij bij het
begin van de oorlog in Nantes, want nog in
april 1782 werden door een vriend vandaar
persoonlijke eigendommen van Le Turcq
naar Vlissingen verstuurd, zoals een ver
rekijker, toneelkijker, mok, scheergerei en
kleding.9 Le Turcq, die officieel Ghyslain
du Plessis heette, was een Hugenoot en te
vens bevriend met kaperkapitein Jacques
le Breton. Kapiteins zoals Pierre le Turcq,
Nicolaas Jarry en Jean Cassin waren al er
varen met de kaapvaart (commissievaart)
en daarom gewild door Zeeuwse reders. Zij
hadden in 1778 en 1779 in Franse dienst al
gevochten in de oorlog tegen de Britten.10
Als visser en smokkelaar had Le Turcq de
zee leren kennen. In de late jaren zeventig
van de achttiende eeuw nam hij dienst on
der de Amerikaanse kaperkapitein John
Paul Jones die hem de fijne kneepjes van
het vak bijbracht. Ghyslain nam als kaper
zijn oorlogsnaam Pierre le Turcq aan, het
geen duidelijk meer ontzag inboezemde
dan zijn weinig ontzagwekkende en vreed
zame achternaam Du Plessis ('Vrolijk'). Le
Turcq was aanvankelijk eerste luitenant on
der Thomas Brown.11 Nadat het kaperschip
Niet Verwagt in augustus 1781 een succes
volle tocht onder Brown had ondernomen
werd het schip omgedoopt tot de Jager en
onder bevel van Pierre le Turcq gesteld.
Deze chaloup mat honderdtwintig ton en
had een bewapening van tien tweeponds
stukken, vier staartstukken en 51 beman
ningsleden. De sloep was eigendom van de
rederij van Jan Nortier Zoon.12 Toen Le
Turcq er op 6 september 1781 voor de kust
bij Den Haag mee werd opgejaagd door de
Britten en uitweek naar het strand sloeg het
in de branding kapot en ging het verloren.
Toen hij van dit avontuur thuis arriveerde
kreeg hij meteen het schip de Vlissinger on
der zijn hoede.13
De reders waren kennelijk niet tevreden
over de kwaliteiten van deze kotter, want
ze lieten een nagelnieuwe brik bouwen die
voor Le Turcq bestemd was.14 De brigantijn
of brik, een schip met twee dwarsgetuigde
masten en een grote gaffel was gaandeweg
de oorlog bij de Amerikaanse commissie
vaart het favoriete kaperschip geworden.15
Le Turcq verbleef eind februari 1782 in
Duinkerken. Nortier onderhield vanuit Vlis-
Januari 2019
5