8 oktober met een restant NZASM-ers uit
Kaapstad. Het was een afscheid in mineur,
geen vrienden om uit te zwaaien, geen
muziek of hoera voor Paul Kruger en geen
volksl iederen. Wel werd volop schande ge
sproken over het optreden van de 'bescha
ving brengende' Britten.
De reis verliep voorspoedig, klachten wa
ren er niet en 7 november arriveerde de
Guelph in de namiddag op de rede van
Vlissingen. Vanwege ongunstig tij bleef het
daar liggen tot de volgende morgen, bo
vendien konden de passagiers die dag hun
bestemming toch niet meer bereiken.
De ontscheping verliep gladjes, het was
inmiddels een routineklus, om 10.30 uur
vertrok een extra trein uit Vlissingen, de
Guelph verliet Vlissingen om 12 uur.
Enkele dagen eerder was trouwens ook het
Duitse SS Herzog in Rotterdam aangeko
men met, volgens de dagbladen, het aller
laatste contingent NZASM-ers.
Een onzekere toekomst tegemoet
De deportaties via Vlissingen waren begin
november 1900 afgerond, ongeveer 4000
bannelingen waren toen in de Scheldestad
aangekomen. Door goede samenwerking
van douane, Staatsspoorwegen en de
Maatschappij Zeeland verliep het ontsche
pen en verdere vervoer probleemloos.
De repatrianten gingen een onzekere toe
komst tegemoet en worstelden met vragen
over arbeidsbemiddeling, dienstverband,
inkomen, schadevergoeding en eventuele
terugkeer naar Transvaal. Hopelijk is voor
hun problemen een bevredigende oplossing
gevonden.
JULES BRAAT, geboren in Vlissingen.
Was werkzaam bij NS te Utrecht.
Geïnteresseerd in geschiedenis, volgde
in vrije tijd opleiding Geschiedenis MO.
Publiceert regelmatig in Den Spiegel
en De Wete van de Heemkundige Kring
Walcheren.
Geraadpleegde bronnen
Nationaal Archief.
- 2.18.18.02 Nederlands Zuid-Afrikaanse Spoorweg
Maatschappij
- 2.95.03 Ministerie van Buitenlandse Zaken A dos
siers 1815-1940
Zuid-Afrikahuis
- Documenten betreffende de Nederlands Zuid-
Afrikaanse Spoorweg Maatschappij
Gemeentearchief Vlissingen
- Toegang 123 Gemeentepolitie
Koninklijke Bibliotheek
- Delpher Historische Nederlandse kranten 1899
1901
- Gale Historische Engelse kranten 1899-1901
Krantenbank Zeeland
- Krantenjaargangen 1899-1901
April 2019
29
