van het christelijk militair tehuis. In dit ge
bouw blijven tijdens de oorlogsjaren de bi
bliotheek en de leeszaal gevestigd.
De Duitse Weermacht heeft de verhuizing
wel netjes betaald, zo blijkt uit een rekening
van 11 november 1940. Een bedrag van
126,79 gulden wordt terugontvangen.
In het jaarverslag 1944 van de Openbare
Leeszaal en Bibliotheek Vlissingen lezen
we:
Het jaar 1944 kenmerkte zich door storm
achtigheid, ook voor de openbare leeszaal.
Zoals ook de vorige jaren waren in de win
ter de openingsuren beperkt tot enkele da
gen per week, uitlening en studiezaal moe
ten worden gecombineerd. De uitlening
werd steeds drukker, de leeszaal steeds
stiller, dit laatste in verband met de onge
wenste Duitse couranten.
De 'stormachtigheid' heeft ook te maken
met het gegeven dat beneden de leeszaal
het zogenaamde kringhuis van de NSB is
gevestigd. Dit leidt tot wederzijdse irritaties
en onaangenaamheden.
Annie M.G. Schmidt
Het bovengenoemde verslag is geschreven
door de toenmalige directrice van de bibli
otheek en leeszaal, Annie M.G. Schmidt.
Zij is de later zeer bekende schrijfster van
boeken als Jip en Janneke, Pluk van de
Petteflet, Otje en nog veel meer. Het gedicht
De spin Sebastiaan kan een klassieker wor
den genoemd. Ook op het gebied van lied
teksten, musicals heeft zij haar bijdrage ge
leverd. Het begrip 'jip en janneke-taal' voor
helder, begrijpelijk taalgebruik ontlenen
we aan haar teksten. Ook een flinke dosis
humor is daarin een belangrijk element.
Deze Annie M.G. dus is van begin 1942
de directrice van de Openbare Leeszaal en
Bibliotheek van Vlissingen. In het Vlissingse
gemeentearchief zijn de door haar handge
schreven jaarverslagen te vinden. Hierin
doet ze verslag van wat er allemaal in de
leeszaal en bij de uitleen van boeken pas
seert. Een stevig, regelmatig handschrift.
Aan het eind van elk jaarverslag vermeldt
ze ook nog even de aantallen uitgeleende
boeken. In 1942 zijn dat er 25766, name
lijk 17197 romans, 491 romans in andere
talen, 4844 studieboeken en 3234 kinder
boeken. In 1943 zijn het er meer in totaal
30743.
1944 geeft een aantal van 27243, waarbij
het aantal kinderboeken nog altijd 4973
is. Dit is wel opvallend, immers Vlissingen
heeft nog maar een klein aantal inwoners,
zoals al eerder in dit blad is opgemerkt.
Dat geeft aan dat er ondanks de oorlogs
omstandigheden behoorlijk gelezen wordt,
maar boeken misschien ook niet altijd wor
den teruggebracht.
Censuur
Dat er veel wordt gelezen blijkt ook lande
lijk zo te zijn, ondanks de boekcensuur.
PttlKKEtt!»
Het door oorlogsgeweld beschadigde gebouw van
de openbare leeszaal aan het Bellamypark, 1945.
(Fotocollectie Gemeentearchief Vlissingen)
Oktober 2019
27
