Andries van Eertvelt - De terugkeer naar Amsterdam van de Tweede Expeditie naar Oost-Indië (ca
1610). (collectie Inder Rieden - Zeeuws maritiem muZEEum).
Fluit voor Vlissingen
Het bijzondere van de tentoonstelling
Wind in de zeilen is dat de locatie van en
kele schilderijen heel dicht bij huis is: de
Schelde, Antwerpen en zelfs Vlissingen.
Remmelt Daalder vertelt over het schilderij
Fluit voor Vlissingen van Jan Beerstraten:
'Je zou dit schilderij een scheepsportret
kunnen noemen: één schip, een fluitschip,
is duidelijk het hoofdthema van dit schil
derij door Jan Beerstraten. Die kwam uit
Amsterdam, maar de onbekende opdracht
gever zal wel iemand uit Zeeland zijn ge
weest, want op de achtergrond is duidelijk
de stad Vlissingen te herkennen.
De fluit is het ideale vrachtschip uit de ze
ventiende eeuw. Typerend is de bolle romp,
die naar boven toe smal uitloopt. Een
fluit kan veel lading vervoeren, en je hebt
maar een kleine bemanning nodig, dus dat
scheelt kosten.
Het schip heeft iets bijzonders. De meeste
fluitschepen zijn onbewapend; het zijn im
mers koopvaarders. Maar deze heeft min
stens twintig kanons! En er is nog iets wat
opvalt: een grote rode vlag met daarop een
gele leeuw. Dat is de vlag van de Staten-
Generaal, de regering van de Republiek der
Verenigde Nederlanden. Daaruit kunnen we
opmaken dat dit schip deel uitmaakt van
de oorlogsvloot. Misschien is dit wel een
van de voorraadschepen die met Michiel
de Ruyter meevaren naar de Middellandse
Zee, om de Barbarijse kapers te bestrijden.
Met zijn kanons kan de fluit zich desnoods
alleen verdedigen. Of in elk geval indruk
maken op de vijand.'
Er valt over elk van de zes schilderijen een
heleboel te leren. Wind in de zeilen maakt
dat je nooit meer achteloos langs een
zeeportret loopt. Je hebt leren kijken.
Oktober 2020
23
