spoorwegwerken in de negentiende eeuw. Ook de spoorverbindingen met het achter land komen aan bod. Hoofdstuk 2 is gewijd aan de komst in 1875 van de Stoomvaart maatschappij Zeeland (SMZ) naar Vlis- singen. De auteur volgt het spoor in drie etappes: tot de Eerste Wereldoorlog, de oorlog zelf en de periode tussen de twee wereldoorlogen, het interbellum. Na de Tweede Wereldoorlog zou de SMZ, ondanks toezeggingen, niet meer terugkeren naar Vlissingen en werden de activiteiten voort gezet vanuit Hoek van Holland. Als gevolg hiervan verdween ook het archief, inclusief het Vlissingse gedeelte naar Rotterdam. Hierdoor bevindt een interessant stuk ge schiedenis van Vlissingen zich buiten de provincie. Het zou interessant kunnen zijn om bijvoorbeeld vanuit de vriendenver eniging te onderzoeken hoe de SMZ weer een beetje Zeeuws zou kunnen worden. Bijvoorbeeld door het Vlissingse deel te di gitaliseren. Voor de niet ingewijden in de postgeschie denis is dit gedeelte samen met hoofd stuk 5 dat over de teloorgang gaat van de SMZ, het meest interessante in het boek. Tot nu toe ontbrak het immers aan een be hoorlijke beschrijving van de SMZ, het jubi leumboek in 1975 ten spijt. Hoofdstuk 3 en 4 behandelen de meer pos tale zaken van de postvaart. Hoe ging het verzenden van de post precies in zijn werk? Hierbij komen zaken voorbij als dienstrege lingen, de postverwerking aan boord, geïl lustreerd met talloze voorbeelden van ver zonden briefkaarten, stempels, censuurpost et cetera. Deze specialistische hoofdstuk ken zullen ongetwijfeld voor de filatelisten voorzien in een behoefte. Ook de postver bindingen met Noord- en Zuid-Amerika en die met West-Indië worden besproken. Het boek wordt keurig afgesloten met een bron- en literatuurvermelding. Bovendien is het boek voorzien van een notenappa raat waardoor je kunt nagaan hoe de au- teur aan zijn verhaal komt. Voor de fraaie affiches en andere afbeeldingen kon de au teur veelal terugvallen op het toen nog in bedrijf zijnde Gemeentearchief Vlissingen. Overigens kunnen al deze afbeeldingen nu via de beeldbank van het Zeeuws Archief gratis worden gedownload. Het boek telt 237 pagina's in A4-formaat, heeft een harde kaft en is mooi, veelal in kleur, geïllustreerd. Van veel bronmateriaal is de tekst ingevoegd. Het boek voorziet in een leemte en daarom mogen we blij zijn met deze uitgave. Enkele kritische noten: de opmaak is nogal recht toe rechtaan en de tekst bestaat uit heel veel blokjes tekst met telkens een regel wit. Dat leest makkelijk, maar komt de samen hang niet ten goede. Bovendien is het jam mer dat dit boek niet gewoon in de handel verkrijgbaar is. Door iets meer subsidie aan te vragen had de kostprijs gedrukt kunnen worden. Vlissingen beschikt immers nog steeds over uitstekende ondersteunende fondsen. Route Koninklijke Postvaart Vlissingcn - Engeland April 2021 29

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 2021 | | pagina 31