Een schat op zolder
Niek Peters
U heeft dat misschien wel eens meegemaakt,
een huis moet worden opgeruimd en u komt
voor het eerst op zolder. En wat ligt daar? Een
prachtige collectie. U heeft altijd wel geweten
dat het er was, maar u wist niet waar het lag en
u was ook niet op de hoogte van de omvang en
de schoonheid van de collectie.
Het overkwam mij een tijdje geleden. Het
archief van ons blad Den Spiegel moest
worden bekeken, omdat het uit het oude
Gemeentearchief weg moest. Om in het nu
lege gebouw te kunnen komen, maakten
we een afspraak met Gabriëlle Baumann,
die met twee vrijwilligsters de tegelcollectie
van het muZEEum aan het inventariseren
was. Op de zolder!
Wij konden onze nieuwsgierigheid niet be
dwingen en gingen mee de wankele kra
kende wenteltrap op. We troffen een vloer
met de mooiste collectie tegels die ik ooit
bijeen heb gezien. Honderden tegels met
de prachtigste voorstellingen. Schepen,
dieren, bloemen, oude ambachten, oude
kinderspelen, christelijke voorstellingen;
te veel om op te noemen. Ik heb nooit ge
weten dat we dit als muZEEum in beheer
hadden.
De scheepjestegels
Omdat het binnen dit artikel ondoenlijk is
om alle tegels te beschrijven, concentreer
ik mij nu op de scheepjestegels. Het mu-
ZEEum heeft een grote collectie met af
beeldingen van allerlei schepen in beheer.
Vaak lijkt het op een mogelijk bestaand
schip, maar soms is het pure fantasie.
Op dit tableau (hiernaast) zien we ver
schillende scheepstypes afgebeeld. Twee
masters, driemasters, handelsschepen vis
sersschepen.
Wat veel is afgebeeld zijn de zogenoem
de fluittypes of een spiegelretourschip uit
de VOC-tijd. In die tijd een veel gebruikt
scheepstype voor de handel maar ook voor
de oorlogsvloot.
Op de tegel rechtsboven op dit tableau ziet
u een afbeelding van een driemaster met
aan de boegspriet een apart zeil, een zo
genaamde blinde; zeer belangrijk voor het
sturen van het schip.
Deze tegel is uniek. Hier zien we een vis
sersvaartuig dat, terwijl de grote mast is
gestreken en het visnet wordt binnen ge
haald, op koers blijft door het zetten van
een hulpzeil bij de fokkemast. Binnen de
collectie is er maar een van.
Juli 2021
23
