'Het Varken', een Vlissings praatcollege
Adri P. van Vliet
In 1853 arriveerde eerste luitenant
P.C. Booms in Vlissingen. Hij was van
Maastricht overgeplaatst naar het Vlissingse
garnizoen. In eerste instantie was hij erg positief
over zijn nieuwe plaatsing. Het trotsche gezigt
op den breeden Scheldestroom en de Noordzee,
dat ik zelfs vanuit mijne kamer genieten kon;
de bezigtiging van Marinewerf en dok; een
bezoek op het wachtschip; de kennismaking
met de eigenaardige zeden van Janmaat; dit
alles vermogt den eersten tijd door nieuwheid
eenige afleiding te geven.
Daarna sloeg de verveling toe. Het aanbod
aan publiek amusement was in zijn ogen en
in vergelijking met Maastricht zeer beperkt
en beneden peil. Gelukkig kon er wel gedanst
worden in een van de zalen van de 'Prinsentuin'
en van de sociëteit 'La Belle Alliance' aan de
IJzerenbrug. Daarnaast was er het praatcollege
'Het Varken', zoals Booms deze vroegmoderne
praatgroep betitelde.
Twee jaar na de onthulling van het monu
ment van Michiel Adriaensz. de Ruyter in
Vlissingen (1841) besloten militairen uit het
Vlissingse garnizoen een praatgroep, het
'lulcollegie', op te richten bestemd voor of
ficieren van de zee- en landmacht en voor
burgers. De officiële naam was niet 'Het
Varken', maar 'Lulcollegie onder de zin
spreuk Nugando, Discimus Nugari te Port-
Fort'.
Het hoofddoel was nugando, discimus nu
gari (Al pratende leren we praten) en in on
derlinge harmonie en vriendschap, zooveel
mogelijk (dit) nog te vermeerderen, om
door wrijving van denkbeelden, instructie
op te doen, zijn verstand met een voorraad
van kundigheden te verrijken en alzoo licht
en nut te verspreiden, niet alleen onderling,
maar ook daar overal, waar zulks in het be
lang der maatschappij wenschelijk wordt
geacht.
De initiatiefnemers stelden een ludiek
huishoudelijk reglement op van 48 artike
len. Iedereen kon lid worden, zij het dat er
ballotage plaatsvond. Velen waren marine
Gezicht op Vlissingen (ca. 1850) met rechts bij de Vissershaven het standbeeld van De Ruyter.
(Zeeuws Archief, Historisch Topografische Atlas Vlissingen).
Oktober 2021
19
