een belangrijke havenstad en een niet on
aanzienlijk deel van die brieven was afkom
stig van of gericht aan Vlissingers.
Brievenprojecten
De site gekaaptebrieven.nl is opgezet onder
leiding van de Neerlandica Nicoline van der
Sijs van het Meertens Instituut in Amster
dam. Het webportaal bevat 5.862 brieven,
waarvan er 178 aan Vlissingen geadres
seerd zijn of er vandaan komen. Brieven
als Buit is een site die onder leiding van
Marijke van der Wal is geïnitieerd door
de Universiteit Leiden en wordt gesteund
door de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Dit
webportaal telt iets meer dan duizend brie
ven, waarvan er 120 afkomstig zijn uit of
van Vlissingen. Zee(uw)post telt momen
teel 455 Zeeuwse brieven, maar wordt nog
wekelijks uitgebreid. Hiervan zijn 163 brie
ven afkomstig van of geadresseerd aan
Vlissingers. Dat betekent niet dat al deze
brieven unieke documenten zijn. Binnen
deze brievencorpussen zit enige overlap.
Verschil in opzet is bovendien dat de eerste
twee corpussen getranscribeerd zijn volgens
de diplomatieke methode (waarbij sec wordt
weergegeven wat er staat) en Zee(uw)post
is opgezet volgens de kritisch normalise
rende methode waarbij de vele afkortingen
voluit zijn geschreven en interpunctie aan
hedendaagse spelling is geconformeerd.
Al deze projecten zijn inmiddels alweer
enige jaren oud en ontwikkelingen gaan
snel in digitaliseringsland. Alle brieven uit
het archiefblok High Court of Admiralty
30 en 32 zijn sinds eind 2020 digitaal toe-
gankelijk gemaakt via een inventaris van
het Nationaal Archief, alleen zijn de brieven
nog niet verder ontsloten. Huygens Instituut
voor Nederlandse Geschiedenis (Huygens
ING) is bezig al deze brieven van een ge
automatiseerde transcriptie te voorzien.
Een systeem met kinderziekten dat wel
licht over enige tijd bruikbare metadata zal
opleveren. Ten slotte is de Universiteit van
Oldenburg (Duitsland) bezig om alle door
de Britten buitgemaakte brieven van alle
Europese naties te ontsluiten.
De stad en haar bewoners
De hier behandelde correspondentie is van
of aan Vlissingers gericht en veelal ge
adresseerd aan of afkomstig uit West-Indië.
Dat geeft een beeld van de kolonisatie van
bijvoorbeeld Suriname en St. Christoffel
(St. Kitts) in de tijd nog voordat er op gro
te schaal slaven werden aangevoerd uit
Afrika. Die geschiedenisbladzijde zal hier
goeddeels onbesproken blijven omdat Vlis-
singen zelf het onderwerp is.
Zo kan aan de hand van correspondentie
die mensen naar huis stuurden bijvoorbeeld
een netwerk rondom personen worden op
getekend. Zo stuurde Johannes Basseliers
(Middelburg 1640-Torarica 1689), de eer
ste gereformeerde predikant in Suriname,
diverse brieven naar vrienden en bekenden
in Middelburg en Vlissingen. Zijn Vlissingse
kennissenkring bestond onder meer uit
vendumeester Willem Backer en zijn broer
en zijn zus Cataharina. Alexander Batij,
plaatsvervangend secretaris van Johan
Bolle, onderhield in 1672 vanuit Suriname
contact met de koopman Abraham Sis,
burgemeester Jacob van Hoorn, vendu-
meest er Willem de Backer, Elisabeth de
Grave (de huisvrouw van N. Versterre), de
Middelburgse Anna Meese en makelaar
Cornelis Janssen Verhulst van de Vismarkt.
Door al die geadresseerden wordt duidelijk
waar in de stad de winkeliers, ambachts
lieden, zeelieden en kooplieden woonden;
hoe het 'sociale stratenplan' van de stad er
uitzag. Daarbij moet overigens niet worden
vergeten dat vaak meerdere gezinnen een
huis bewoonden.
Zeepost van en aan Vlissingers, 1652-1815
Brieven-
corpus
Aan
Vlissingen
Vanuit
Vlissingen
Totaal
Brieven als
Buit
85
35
120
Gekaapte
brieven
166
12
178
Zee(uw)post
131
32
163
Sites geraadpleegd op 28 februari 2021
Oktober 2021
5
