Den Spiegel
4
Het Gasthuis te Vlissingen, het Vlissings Gemeente
ziekenhuis in de Hellebardierstraat. In de deuropening
staat zuster H. Sipma, de man met de ziekenwagen
is Jan Sorel. De foto staat in de folder ‘Vlissingsch
Ziekenhuisfonds’ (21 feb. 1920). De ziekenwagen is
een zogenaamde ‘raderbrancard’, uitgevonden in de
jaren tachtig van de negentiende eeuw door De Mooy.
(Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen)
De oorsprong van het gebouwencomplex
ligt in eind zestiende eeuw, circa 1590. In
die tijd was de Hellebardierstraat bebouwd
met een aantal kleine, eenvoudige huisjes
op brede, ondiepe kavels, alle in het ver
lengde van de huizen Bellamypark 9 en 11.
De tegenwoordige panden Hellebardier-
straat 4 en 6 en de beide bouwdelen links
en rechts naast de poort van het Gasthuis
dateren nog uit die beginperiode. Op de
plaats van het poortje bevond zich een
steeg, tussen de twee huizen.
Omstreeks het midden van de zeventiende
eeuw werd aan het eind van dit steegje
achter de huizen een nieuw, langwerpig ge
bouw opgericht. Het moet een woonfunctie
gekregen hebben, een logementsgebouw.
Rond 1660 kwam het logementsgebouw in
handen van burgemeester Thijssen. Deze
bezat ook de naastgelegen huizen naar de
hoek Hellebardierstraat/Breewaterstraat.
Later is daar het gebouw van de jeugd
herberg verschenen, maar hierover later
meer. Het logementsgebouw liet burge
meester Thijssen in 1661 verbouwen tot
een zogenaamd ’Groot Heerenlogement’.
Bij deze verbouwing werd het steegje over-
bouwd en zo ontstond er een fraaie gang.
De buitenmuren werden nu binnenmuren
en voorzien van deuren met fraai houtsnij
werk.
Buiten verrees het aardig zandstenen poor
tje. Zeer fraai is de leuning van het trap
portaal in het Gasthuis. Ook in de volgen
de eeuw werd het complex uitgebreid, nu
met een bakkerij en een pakhuis. Het ge
heel stond tot 1823 bekend als het ‘Groot
Heeren Logement’.
Een ‘Groot Heerenlogement’ moet zoiets
als een sterrenhotel geweest zijn, in tegen
stelling tot de eenvoudige herbergen uit die
tijd. Gedurende de rest van de zeventiende
en de hele achttiende eeuw heeft het ge
bouw als zodanig dienst gedaan. Het ge
bouw overleefde nog de Franse tijd maar
daarna was het toch afgelopen met het
Heerenlogement. Na het overlijden van de
logementshouders zou op 24 september
1823 een openbare verkoop plaatsvinden.
Het gasthuis in de Hellebardierstraat. Aan
vankelijk werd het gebouw gebruikt als
Heerenlogement. In 1823 werd het ingericht
als gasthuis en in latere jaren (tot 1956), als
bejaardenhuis. (Zeeuws Archief, Fotocollectie
Vlissingen)
