Adriaan Francois Lammens
Jaco Simons
Het kleurrijke leven van een opmerkelijke Vlissingse magistraat
Geboortehuis
Adriaan Francois sr. en jr.
Den Spiegel
12
Op het moment dat ik onze stadsarchivaris
vertelde dat ik mij aan het verdiepen was in het
leven en werk van Adriaan Francois Lammens
(1767-1847) reageerde hij onmiddellijk: “Over
die interessante Vlissinger zou eigenlijk een
boek geschreven moeten worden.” Dat beaamde
ik, want er is immers zoveel te vinden over
deze magistraat, vooral dankzij de enorme
hoeveelheid aantekeningen die deze gedreven,
kleurrijke en gezien de huidige tijdgeest ook
omstreden figuur in maar liefst achttien banden
naliet. Maar laat ik, vooruitlopend op een
wellicht omvangrijkere publicatie, eerst beginnen
met een artikel als introductie over de zeker niet
bij iedereen bekende Vlissinger.
De Waals-Hervormde familie Lammens
was een geslacht van bestuurders dat van
oorsprong uit het Zeeuws-Vlaamse Axel
kwam. Adriaan Francois Lammens senior
was daar griffier en schepen, een soort
wethouder. Hij verliet het stadje en vestigde
zich in Vlissingen. Ook hier was hij sche
pen, in 1756 en 1757.
Centraal in deze bijdrage staat seniors’
gelijknamige zoon Adriaan Francois Lam
mens junior. Hij werd in 1767 geboren in
Vlissingen en volgde onderwijs aan de
Franse en vervolgens de Latijnse School
in zijn geboorteplaats. Van 1783 tot me
dio 1785 studeerde hij Romeins en he
dendaags recht in Utrecht, waar hij pro
moveerde op zogeheten stellingen. Om
onduidelijke redenen stond hij in die stu
dentenjaren ingeschreven als ‘burger van
Goes’. In 1787 treffen we hem als inwoner
van Zierikzee, waar hij de vrouw ontmoette
met wie hij zou trouwen. Samen met haar
keerde Adriaan in 1788 terug naar zijn ge-
boortestad Vlissingen omdat hier de moge
lijkheid zich voordeed om carrière te ma
ken. Straks meer hierover.
Even terug naar Adriaans vader. Lammens
sr. woonde aanvankelijk in de Vlissingse
Lange Noordstraat, maar kocht op 8 okto
ber 1765 drie relatief kleine panden aan de
zogeheten Oostzijde. Zo noemde men des
tijds de oostkant van het huidige Bellamy-
park. Hij kocht de drie huizen, alsmede een
pand er direct achter aan de Sarazijnstraat,
van de weduwe van majoor der burge
rij Jan der Moyse. Lammens sr. had deze
onroerende goederen bijna 35 jaar op zijn
naam staan. Op 25 januari 1801 verkocht
Anthony Ewout van Dishoeck, ambachts
heer van Domburg en schoonzoon van
Lammens sr., de panden namens Adriaan
Francois jr. aan Daniël Falera. De trans
actie verliep via de Vlissingse notaris Cle
ment. Lammens sr. was op 25 december
1799 overleden.
De drie huizen werden hoogstwaarschijnlijk
na het verwoestende Engelse bombarde
ment op Vlissingen in 1809 herbouwd tot
één groot pand. Dat kunnen we opmaken
uit oude kadastrale gegevens van onze
stad. Het samengevoegde huis is nu het
tweede gebouw gerekend vanaf de oost
hoek Bellamypark/Nieuwendijk. Het ge
heel is onder nummer 6 ondergebracht en
op dit moment vinden we hier El Castillo,
een Zuid-Amerikaans restaurant. Het pand
ziet er dus anders uit dan in de tijd van de
familie Lammens.
Omdat Adriaans Francois sr. in 1767, het
geboortejaar van zijn zoon, alleen eigenaar
was van de genoemde onroerende goede
ren en verder geen huizen bezat, kunnen we
concluderen dat Adriaan Francois jr. in het
huis aan het Bellamypark 6 werd geboren.
